biểu về mặt này: Các chất nổ mạnh đã giúp loài người làm được những công
trình vĩ đại, nhưng cũng là một công cụ phá hoại khủng khiếp trong tay bọn
tội phạm chiến tranh xô đẩy các dân tộc vào cuộc chém giết lẫn nhau. Tôi
cũng nghĩ như Nô-ben, rằng nhân loại sẽ rút được ở những phát minh mới
nhiều điều tốt hơn là điều xấu”.
*
* *
Gian nhà ở đại lộ Kê-léc-man kín cổng cao tường, như một thành lũy
che chở họ khỏi bị quấy rầy. Ở đây, Pi-e và Ma-ri tiếp tục sống cuộc đời đơn
giản, ẩn dật. Việc nội trợ được giảm đến mức tối thiểu. Một bà giúp việc làm
các việc, một chị làm bếp phục vụ các bữa ăn. Miệng há hốc, chị ngắm các
khuôn mặt đăm chiêu của những người chủ lạ lùng và chờ đợi vài lời khen
về món thịt rán hay món khoai tây hầm của chị.
Một hôm, chờ mãi không chịu được, con người chất phác ấy mạnh
dạn hỏi Pi-e cho nhận xét về món thịt bò rán mà Pi-e vừa ăn một cách ngon
lành. Nhưng câu trả lời làm cho chị phân vân:
– Tôi ăn thịt bò rán à? – Nhà bác học khẽ hỏi.
Rồi nói thêm như nhân nhượng: “Ừ, có thể!”
Ngay những thời gian bận việc nhất, Ma-ri vẫn dành thì giờ chăm sóc
con cái. Nghề nghiệp bắt buộc bà phải giao phó con cho những người giúp
việc, nhưng chừng nào chưa tự mình kiểm tra xem I-ren và E-vơ có ăn tốt,
ngủ tốt không, có được chải đầu và tắm rửa không, có triệu chứng cảm lạnh
hoặc đau ốm gì khác không, thì Ma-ri chưa yên tâm. Vả lại, ví thể bà có lơ là
đi nữa thì I-ren cũng biết cách làm bà phải nhớ đến nó. Nó cũng không vừa.
Nó muốn giữ riêng mẹ của nó và không thích mẹ nó chăm sóc đến em bé.
Mùa đông, Ma-ri phải đi nhiều nơi ở Pa-ri để tìm mua táo và chuối thì I-ren
mới chịu ăn, không mua được, bà chưa dám về nhà.
*
* *
Bà Qui-ri thỉnh thoảng cũng họp các em nhỏ lại để vui chơi với bé I-
ren và tập cho nó tính mạnh dạn hơn. Sau này, thế hệ trẻ đó còn nhớ mãi
những kỷ niệm sâu sắc về cây thông Nô-en, giăng hoa lá rực rỡ, với những
