sao, nhưng khi đạp xe tới Thư viện, gã mang theo trong lòng một niềm
thích thú mới đối với Herbert Spencer, và vì gã nghe thấy thằng cha ma cà
bông cứ nhắc luôn đến cuốn "Những nguyên lý cơ bản" 2 nên gã mượn
cuốn đó về.
Và thế là gã bắt đầu khám phá ra một điều vĩ đại. Trước kia gã đã có
lần thử đọc Herbert Spencer và để bắt đầu, gã đó chọn cuốn "Nguyên lý
Tâm lý học." Gã đã thất bại một cách thảm hại như khi gã đọc bà
Blavatsky. Gã không hiểu gì cả và gã đã gửi trả cuốn sách không đọc hết.
Nhưng đêm nay, sau khi học xong Đại số và Vật lý, và thử làm một bài
"xonê," gã lên giường, mở cuốn "Những nguyên lý cơ bản." Đến sáng gã
vẫn còn đọc. Gã không thể nào ngủ được. Ngày hôm đó gã cũng không viết
gì. Gã cứ nằm ở giường cho đến lúc người mỏi nhừ, rồi gã xuống sàn cứng
nằm ngửa ra đọc, giơ quyển sách ở trên mặt, quay hết sang phải lại sang
trái. Đêm hôm ấy gã ngủ và sáng hôm sau viết. Rồi, cuốn sách lại quyến rũ
gã, gã đọc suốt buổi chiều, quên hết mọi việc, quên cả chiều hôm nay là
chiều Ruth cho gã tới gặp. Chỉ mãi đến lúc Bernard Higginbotham đẩy cửa
hỏi không biết gã có cho đây là một quán ăn hay không thì gã mới tỉnh và
nhận ra cái thế giới thực tại chung quanh.
Suốt đời, lúc nào gã cũng bị trí tò mò chế ngự. Gã muốn biết, và chính
lòng ham biết này đã đưa gã đi phiêu lưu khắp đó đây. Nhưng bây giờ học
ở Spencer, gã mới thấy rằng gã chưa hề biết và có lẽ không bao giờ có thể
biết được nếu như gã vẫn tiếp tục đi biển và cứ lang thang cả đời. Gã chỉ
mới lướt qua cái bề mặt của sự việc, quan sát những hiện tượng rời rạc, thu
thập từng mảnh của sự vật, khái quát hóa một cách nông cạn vụn vặt - tất
cả đều không có liên hệ gì với nhau trong một thế giới hỗn độn hay thay
đổi, một thế giới gồm toàn những chuyện bất thường, gặp chăng hay chớ.
Trông cánh chim bay, gã lý luận và có thể hiểu được cơ cấu của nó. Nhưng
chưa bao giờ gã lại có ý nghĩ tìm hiểu, giải thích quá trình phát triển của
giống chim, cách cấu tạo của một cơ thể biết bay. Gã cũng chẳng nghĩ tới là
