trong đôi mắt sáng ngời, trong sức sống mãnh liệt, trong khí lực của trí tuệ
trào dâng trong gã. Và lúc đó, trong giây lát nàng thấy vết nứt rạn trong
niềm tin có thể uốn nắn lại được gã, - qua vết nứt rạn ấy nàng nhìn thấy
một Martin Eden thực đẹp vô cùng và không gì chiến thắng nổi. Và cũng
như những nhà dạy thú, thường có những lúc nghi ngờ, lúc này nàng cũng
nghi ngờ không biết sức mạnh của mình có thuần hóa nổi một tâm hồn
cuồng nhiệt của một con người như thế này không.
"Và còn điều này nữa," gã nói tiếp. "Em yêu anh. Nhưng tại sao em
yêu anh? Cái ở trong anh thôi thúc anh phải viết chính là cái đã làm cho em
yêu anh đấy. Em yêu anh vì anh có chút nào khác những người đàn ông mà
em biết và có thể đã yêu. Anh sinh ra không phải để ngồi bàn giấy hay
trong buồng kế toán, không phải để làm công việc kinh doanh lặt vặt, tranh
giành kiện cáo linh tinh. Bắt anh làm những việc đó, thở hít cái không khí
mà họ thở hít, nuôi dưỡng những quan điểm mà họ đã tiêm nhiễm nuôi
dưỡng, là em đã hủy diệt sự khác nhau ấy, hủy diệt anh, hủy diệt cái mà em
yêu. Niềm ham muốn được viết là điều cốt tử nhất trong anh. Nếu anh chỉ
là một cục đất, thì anh không ham muốn được viết mà em cũng chẳng
muốn lấy anh làm chồng."
"Nhưng anh đã quên rằng," nàng ngắt lời, óc nhận xét nhạy bén của
nàng thoáng ngay một ý đối lại. "Có nhiều nhà phát minh kỳ quặc để cho
gia đình phải chết đói trong khi họ mải mê đi tìm những điều hão huyền
không tưởng, như tìm ra động cơ vĩnh cửu. Chắc chắn rằng vợ con họ vẫn
yêu thương họ, vẫn phải chịu đựng, nhưng không phải là vì họ mải mê mà
mặc dù họ mải mê với cái động cơ vĩnh cửu đó."
"Đúng," gã trả lời. "Nhưng cũng có những nhà phát minh không kỳ
quặc: họ phải chịu đựng đói khổ trong khi tìm cách phát minh ra những cái
rất thực tế, và đôi khi, như người ta đã ghi nhận, họ thành công. Nhất định
không phải là anh đi tìm những cái không thể đạt được... "
