có chút gì giống với bản thân gã. Gã là một kẻ đã từng sống, từng rung
động, từng yêu thương, là một kẻ dễ dãi, sẵn lòng tha thứ cho những
chuyện nhẹ dạ của cuộc đời; là kẻ đã từng làm việc trên khoang bánh lái,
từng lang thang trên những miền đất lạ, từng lôi kéo cả bạn vào những trận
đánh nhau ngày xưa. Gã là kẻ đã từng kinh ngạc lặng người đi lần đầu tiên
khi trông thấy ngàn vạn cuốn sách ở thư viện, là kẻ sau này đã đọc những
chồng sách đó và gã nắm chắc được chúng, gã là kẻ đã từng đốt đèn dầu
đến tận nửa đêm, từng đi ngủ mang theo cả cái đinh thức và đã từng tự tay
viết nên nhiều sách. Nhưng có một điều gã không phải là cái thứ yêu quái
tham ăn mà bọn hạ tiện kia đua nhau mời những bữa ăn thịnh soạn.
Tuy nhiên trong các tạp chí có những cái làm gã thấy hay hay. Tạp chí
nào cũng rêu rao là họ đã phát hiện được gã. Tờ "Nguyệt san Warren"
quảng cáo với khách hàng rằng họ luôn luôn phát hiện những nhà văn mới,
và trong số những nhà văn mới đó, họ đã giới thiệu được Martin Eden với
bạn đọc. Tờ "Con chuột bạch" cũng cho rằng mình đã phát hiện được gã; cả
tờ "Bình luận phương Bắc" và cả tạp chí "Mackintosh" cũng nói như thế,
mãi tới khi tờ "Quả địa cầu" dương dương đắc ý nói ra rằng tập "Những bài
thơ về biển" trước kia đã bị bỏ xó như thế nào, mới làm cho các tờ báo kia
im tịt. Tờ "Tuổi trẻ và thời đại", sau khi trốn nợ xong, lại tái bản để rêu rao
rằng chính họ phát hiện ra Martin Eden, những lời này chẳng ai thèm đọc,
trừ lũ trẻ con các chủ trại. Tờ "Xuyên lục địa nguyệt san" đã dẫn chứng một
cách trang trọng và đầy sức thuyết phục rằng chính họ đầu tiên đã khám
phá ra Martin Eden như thế nào. Tờ "Con ong" đã đem bài "Nàng tiên và
viên ngọc" ra làm phản chứng để kịch liệt đã phá lại. Lời phát biểu nhã
nhặn của Công ty xuất bản Singletree-Darnley bị chìm đi trong những tiếng
ồn ào huyên não ấy. Hơn nữa công ty này cũng không có một tờ tạp chí để
làm cho những lời phát biểu của mình kém phần nhã nhặn.
Các báo chí tính số tiền thu nhập bản quyền tác giả của Martin. Bằng
cách nào đó tin có mấy tạp chí trả gã những món tiền nhuận bút rất cao lọt
ra ngoài và những bọn mục sư ở Oakland đã đến thăm gã một cách rất tử tế,
