Nắm được thông tin này, Nestlé đã đề ra một chiến lược mới. Thay vì
bán cà phê hòa tan cho một đất nước ưa chuộng trà, họ đã tạo ra những
món tráng miệng cho trẻ em có hương vị cà phê nhưng không chứa chất
cafein. Thế hệ trẻ đã đón nhận những món tráng miệng này. Dấu ấn đầu
tiên của chúng về cà phê là một dấu ấn vô cùng tích cực, dấu ấn đó sẽ theo
chúng suốt cuộc đời. Bằng cách này, Nestlé đã có được một chỗ đứng quan
trọng trong thị trường Nhật. Tuy không bao giờ có thể thuyết phục được
người Nhật từ bỏ trà nhưng hiện nay doanh số bán hàng của cà phê – gần
như bằng không vào năm 1970 – đã đạt mốc nửa tỷ Bảng mỗi năm tại Nhật.
Việc hiểu được quá trình hằn sâu dấu ấn – và cách nó liên quan trực tiếp
đến nỗ lực marketing của Nestlé – đã mở cánh cửa đi vào văn hóa Nhật cho
công ty này và vực dậy một dự án kinh doanh tưởng chừng thất bại.
Tuy nhiên, điều này còn có ý nghĩa quan trọng hơn đối với tôi. Việc nhận
ra cà phê không có một dấu ấn nào đáng kể tại Nhật Bản giúp tôi thêm
khẳng định rằng những dấu ấn đầu tiên có tác động mạnh mẽ đến hành vi
của con người. Hơn nữa, thực tế là người Nhật không có dấu ấn mạnh mẽ
với cà phê trong khi người Thụy Sĩ lại có (Nestlé là công ty Thụy Sĩ) đã
chứng minh rằng dấu ấn là thứ phân định các nền văn hóa. Nếu tôi có thể
tiếp cận căn nguyên của những dấu ấn này – nếu tôi có thể “giải mã” những
yếu tố của một nền văn hóa để tìm ra những cảm xúc và ý nghĩa gắn liền
với chúng – tôi sẽ học được rất nhiều điều về hành vi của con người cũng
như sự đa dạng của nó trên khắp hành tinh này. Điều này đã thôi thúc tôi
đến với công việc của cuộc đời mình – tìm kiếm những mật mã ẩn chứa
một cách vô thức trong mọi nền văn hóa.
Khi người đàn ông và người phụ nữ có một đứa bé, tức là họ có một cá
thể người bé nhỏ chứ không phải là một con chim, một con cá hay là một
con voi. Mã di truyền quy định điều này. Nhưng khi một người đàn ông Mỹ
và một người phụ nữ Mỹ có một đứa bé thì đó là một đứa trẻ Mỹ. Nguyên
nhân của việc này không phải là do mã di truyền, mà là do tác động của
một loại mã khác – mật mã văn hóa.
