Chương 5
VƯỢT RA KHỎI LẬP TRÌNH SINH
HỌC
Mật mã của tổ ấm và bữa tối
N
hư tôi đã đề cập trước đó trong cuốn sách này, mọi giống loài phân biệt
với nhau bởi cấu trúc AND của nó. Tôi gọi đó là lập trình sinh học. Thêm
vào đó, mọi nền văn hóa đều có một lập trình văn hóa là sự mở rộng của
lập trình sinh học. Lập trình sinh học nhận diện nhu cầu và lập trình văn
hóa diễn giải nhu cầu đó trong giới hạn của một nền văn hóa cụ thể. “Tính
đồng hình”, một thuật ngữ trong sinh học, hóa học và toán học thường được
dùng để chỉ sự tiếp nối giữa lập trình sinh học và lập trình văn hóa.
Ví dụ, lập trình sinh học của loài người quyết định giới hạn chịu đựng
của cơ thể chúng ta trong một khoảng nhiệt độ không khí nhất định. Nếu
nhiệt độ quá nóng, chúng ta sẽ dần rơi vào trạng thái hôn mê. Nếu quá lạnh,
chúng ta sẽ có nguy cơ bị ốm, thậm chí là tử vong. Để giải quyết vấn đề
nóng bức, chúng ta chế tạo ra máy điều hòa. Thế nhưng, mỗi nền văn hóa
nhìn nhận công dụng của máy điều hòa theo những cách khác nhau, tùy
thuộc vào lập trình văn hóa của nền văn hóa đó. Người Mỹ xem máy điều
hòa là một sản phẩm thiết yếu (gần như mọi chiếc xe ô tô tại Mỹ đều được
trang bị hệ thống điều hòa), trong khi người châu Âu lại xem máy điều hòa
là xa xỉ phẩm (tại Anh, máy điều hòa không phải là thiết bị tiêu chuẩn kể cả
đối với xe Rolls-Royce). Tôi nhớ lần ghé thăm một khách sạn bốn sao tại
Đức vào mùa hè mấy năm trước. Phòng của tôi rất nóng, khi tôi yêu cầu
nhân viên chăm sóc khách hàng xử lý vấn đề đó, anh ta nói với tôi rằng
khách sạn không lắp đặt máy điều hòa vì thời tiết chỉ nóng như thế này một
tháng trong năm. Điều này có vẻ hợp lý nếu xét theo quan điểm của họ,
nhưng là một người Mỹ, tôi thấy hết sức khó chịu. Chuyện này khiến quãng
