Nếu tôi có cường điệu hóa thì đó là vì Stroeve đã cường điệu hóa.
(Chúng ta há không biết rằng con người trong những lúc xúc động sẽ tự bộc
lộ mình một cách tự nhiên trong một tiểu phẩm đó sao?) Stroeve cố diễn tả
một cảm xúc mà trước đó chưa bao giờ anh ta có được, và anh không biết
làm thế nào diễn tả nó bằng ngôn ngữ thông thường. Anh giống như một
nhà thần bí tìm cách miêu tả điều không thể diễn tả được. Nhưng có một sự
kiện anh đã làm sáng tỏ cho tôi: người ta nói về cái đẹp một cách khinh
suất và vì không có một sự nhạy cảm về những từ ngữ, họ dùng một cách
bất cẩn, cho nên nó mất đi sức mạnh của nó; và điều nó thay thế, mang cái
tên của nó cùng với hàng trăm điều tầm thường khác, bị tước bỏ giá trị đi.
Người ta bảo chiếc áo, con chó, bài giảng là hay là đẹp, và khi họ giáp mặt
với cái Đẹp họ không nhận ra nó. Sự nhấn mạnh sai lầm mà họ cố dùng để
tô điểm những tư tưởng không giá trị đã làm cùn đi tính nhạy cảm của họ.
Giống như ông lang băm giả mạo một thế lực siêu nhiên mà đôi khi ông ta
cảm thấy được, người ta đánh mất cái năng lực mà người ta đã lợi dụng.
Nhưng Stroeve, anh hề bất khất, đã có một tình yêu và một sự hiểu biết về
cái đẹp cũng ngay thẳng và chân thật như tâm hồn ngay thẳng và chân thật
của anh. Nó muốn nói với anh điều mà Thượng đế muốn nói với người có
đức tin, và anh sợ hãi khi thấy nó.
- Anh đã nói gì với Strickland khi anh gặp ông ta?
- Tôi mời ông ta đi Hà Lan với tôi.
Tôi lặng người đi. Chỉ còn biết nhìn Stroeve trong nỗi kinh ngạc ngờ
nghệch.
- Cả hai chúng tôi đều yêu Blanche. Sẽ có phòng dành cho ông ta trong
nhà bố mẹ tôi. Tôi nghĩ sống bên cạnh những người nghèo, chất phác sẽ rất
có lợi cho tâm hồn ông. Tôi nghĩ ông ta có thể học ở họ một cái gì đó rất
hữu ích cho ông ta.
