- Khổ thế, sống bên cạnh những người tốt quá cũng bị cái khổ là luôn
luôn phải mang ơn mà không thể trả. Nhưng phải sống cạnh người xấu thì
mình cũng dần dần trở nên hằn học, cáu giận vì bực. Thế là mình cũng xấu
đi một phần...
Căn phòng đầu hồi, cánh gỗ sơn lá cây già phai nắng, lá dây sắn dây khô
bạc phủ kín ngói. Dãy thứ hai liền con dốc là nơi ở của gia đình Hoàng
Hữu. Mảnh vườn tăng gia trước cửa, rào nan tre, chằng buộc lốp xe đạp
hỏng. Rau muống, rau đay, rau ngót, ớt, mùng tơi. Và, hai cây đu đủ, một
cao vóng, một thấp tè, quả lúc lỉu, lá xơ xác. Hai cây đu đủ cứ như thế đã đi
vào thơ Hoàng Hữu với vị ngọt mát lành dành tặng hai con gái anh.
Khoảng 20 mét vuông, kể cả phần lấn ra theo mái trước mái sau, là nơi ở
và mưu cầu hạnh phúc của bốn con người. Bếp than quả bàng. Bếp đun
dầu. Chuồng gà. Ba chiếc giường một. Hai giường kê liền phía trong sau
tấm vải sợi hóa học. Một giường kê ngoài sát cửa. Một bàn, một ghế. Bốn
bóng đèn tròn ám khói. Ảnh cháu Trang, cháu Chi trong vòng tay bố mẹ.
Bức tranh "Trăng" treo duy nhất trên tường. Toàn thể là gam màu xám thăm
thẳm trắng, vầng trăng mờ mây che, nhưng người xem vẫn cảm giác được
ánh trăng trong suốt u buồn chảy tràn mặt đường cát trắng hun hút về chân
núi xa.
Trên giá sách tận dụng gỗ thông bao bì hầu như là những tập sách được
Hoàng Hữu vẽ bìa. Bộ Nhà thờ Đức Bà Pa-ri. Bộ Những người khốn khổ.
Rừng Nga. Muối của đất. Bông hồng vàng. Và bộ tự truyện của Maxime
Gorki...
Chẳng rõ bằng cách nào đó tôi cũng giúp anh nấu xong bữa cơm tối. Mọi
thứ sực mùi dầu. Đậu rán sơ. Rau muống chợ luộc lẫn rau ngót vườn. Thêm
món cá chuồn khô nướng bọc lá chuối nướng chay. Trên chiếc giường một,
chiếc chiếu quăn gập, thủng giữa, tôi và anh ngồi đối nhau qua mâm cơm.
Hoàng Hữu nhai trệu trạo như theo một mệnh lệnh nào đó. Từng cọng rau.
Từng hạt cơm gạo hẩm cõng bo bo. Từng vụn đậu rán, cá khô được anh
