nhau không nên hiểu như: kiến trúc chỉ từ một nguồn kiến trúc cổ, hay
mọi tôn giáo đều chỉ từ một tôn giáo cổ. Cái (gọi là) kiến trúc cổ, tôn
giáo cổ, tinh thần cổ chưa bao giờ có, cũng giống như chưa từng có dân
tộc cổ, giống nòi cổ, ngôn ngữ cổ. Trước thời gian lịch sử, tất cả các
dân tộc trên trái đất đều tìm thấy mình từ cội nguồn cổ của sự sống.
Bởi vậy họ giống nhau, bởi đều tồn tại từ một tinh thần. Họ dù
tách biệt nhau, đôi khi gần nhau, đôi khi cách xa nhau, nhưng đều là
một dân tộc cùng giống loài, cùng ngôn ngữ, hoặc khác giống loài và
ngôn ngữ, nhưng tất cả bọn họ đều nhận ra những tư tưởng cội nguồn
từ sự biểu hiện của tinh thần cổ.
Sự biểu hiện của tinh thần cổ này là nền tảng của hệ thống các nhà
nước; đây là nền tảng của sự giống nhau giữa các tôn giáo, các trật tự
sống và các xã hội. Những tinh thần cao siêu đã bảo vệ sự trong sáng
của chúng và trao truyền lại. Đây là siêu hình học đồng dạng của tất cả
các dân tộc cổ trên trái đất. Dân Kelta, Azték, Hindu, Tây Tạng, Do
Thái, Hi Lạp đều từ tinh thần cổ tiếp nhận và tồn tại.
Người ta gọi siêu hình học như một biểu hiện đồng nhất giữa tất
cả các dân tộc trong thời cổ là: truyền thống. Truyền thống chỉ có một;
như chỉ có một nhân loại, một tinh thần và một Thượng Đế. Nhưng cái
một này ở tất cả mọi nơi đều như thế, được sử dụng và xuất hiện cùng
với thời gian, cùng với các dân tộc, cùng với các ngôn ngữ.
Guénon cho rằng, sự biểu hiện cổ, siêu hình học, cái có trong cội
rễ của tất cả truyền thống, đó là kinh Veda của Ấn Độ. Nhưng cho dù
có hay không, chỉ truyền thống duy nhất xuất hiện trong sự đa dạng của
các truyền thống, chính xác như chỉ một nhân loại duy nhất xuất hiện
trong sự đa dạng của con người, của các giống loài, các dân tộc.
Tên của truyền thống này: sự thống nhất cổ. Sự tổng hợp cổ này
thường gắn liền với thời đại, loài giống, dân tộc; có trường hợp, trong
duy nhất một dân tộc có nhiều truyền thống. Truyền thống là người lính
canh của tinh thần nhân loại, của ý nghĩa sự sống, của logos, của tri
thức, của sự tỉnh táo. Không có tâm linh nằm bên ngoài truyền thống.
