hình ảnh tượng trưng của vật chất đã linh hồn hóa: bởi vì rắn là vật chất
còn cánh và bút có nghĩa là linh hồn.
Mọi sự hiến tế, mọi phong tục và trò chơi thần bí đều làm dịu đi
mối quan hệ với vật chất, và làm tan ra mối liên quan với sự tăm tối.
Như vậy sự huyền bí đã thực hiện điều này bằng một phương pháp siêu
việt và không thể hiểu nổi.
3.
Con đường nhập định của cá nhân là thiền định, khổ hạnh, là sự
phủ nhận bản thân, sự thực hiện các bổn phận, sự duy trì luật - nhưng
không bao giờ vì chính bản thân mình, mà luôn tỉnh táo, có ý thức, sáng
sủa và vì sự duy nhất.
Dhjana xác định bốn cấp bậc: Trước hết là sự phân biệt (vivéka) -
hai là sự thiền định (vicsara) - ba là sự tĩnh tại (priti) - bốn là ân sủng
(sukha).
Ở mức độ đầu tiên con người học cách phân biệt cái bản chất và
cái phi bản chất. Tư tưởng trọng tâm ở đây là sự phân biệt átman và
dzsiva. Ở mức độ thứ hai con người học cách quay đi với thế giới giác
quan, bên ngoài. Ở mức độ thứ ba học cách đi trên con đường bên
trong; đây là mức độ phải vượt qua các ngưỡng nguy hiểm bên trong. Ở
mức độ thứ tư là làm quen với trạng thái cổ, với niềm cảm hứng ngất
ngây của sự sống mở không giới hạn, tự do, với niềm hạnh phúc mặc
khải.
Hồi giáo mật tông (Sufism) cũng dạy về bốn cấp độ. Đầu tiên là
Hasta, nhân loại; ở cấp độ này con người từ bỏ những ràng buộc cá
nhân, giống loài, dân tộc, (cái gọi là) những ràng buộc tập thể, và học
để biết toàn bộ nhân loại là một và học cách hiến dâng bản thân cho
