Trước tôi còn muốn đem mấy người bạn thân cùng đi với tôi. Việc đi như
thế là phải giữ kín, nhưng không ngờ mấy người lo liệu việc ấy làm lộ
chuyện, thành ra không đi được. Vì vậy mà Việt Minh để ý đến tôi và cho
người rình mò ở gần nhà tôi.
Lúc ấy ông Hồ Chí Minh sửa soạn sang Pháp và cử một phái đoàn có
ông Nguyễn Tường Tam, bộ trưởng bộ ngoại giao, cũng sang Pháp dự hội
nghị Fontainebleau để giải quyết vấn đề Việt Nam. Ðến ngày cuối cùng,
ông Nguyễn Tường Tam cáo bệnh ở lại và xin từ chức. Chính phủ Việt
Minh cử Phạm Văn Ðồng lên thay làm chủ tịch phái đoàn. Phái đoàn đi thì
đi, nhưng không ai chắc đã thành công được.
Bấy giờ là cuối tháng 5 năm 1946, quân Tàu đã rút về gần hết, những
người Quốc dân đảng đến dục tôi hãy đi trước một mình đã, rồi những
người khác sẽ đi sau. Họ cử một người y sĩ là ông Nguyễn Văn Mão đi với
tôi, lấy vé tàu bay sang Côn Minh rồi lên Trùng Khánh. Mọi việc thu xếp
đâu đấy, đến ngày mai đi, tối hôm trước tôi tới nhà một người Quốc dân
đảng, sáng hôm sau đi lên phi trường bay Gia Lâm, thì được tin phi công
bên Tàu đình công, tàu bay không có, chờ chuyến tàu bay sau. Tôi trở về
nhà không tiện, lại phải đến ở nhà một người Quốc dân đảng khác.
Chờ đến sáu bảy ngày mà tàu bay vẫn không có. Mấy người Quốc dân
đảng đến bảo tôi rằng: "Cụ đã định đi mà chùng chình mãi không nên. Hay
là chúng tôi lấy xe hơi đưa cụ đi đường bộ lên Lạng Sơn, rồi từ đó đi thẳng
sang Nam Ninh. bên ấy có ông Nguyễn Hải Thần, sẽ trù liệu mọi việc cho
cụ đi Nam Kinh gặp ông Bảo Ðại. Lúc ấy ông Nguyễn Hải Thần đã bỏ
chính phủ Việt Minh chạy sang ở bên Tàu rồi.
Bấy giờ tôi rất phân vân, đi cũng dở, về cũng dở, sau thấy mấy người nói
mãi, tôi mới thuận. Họ liền đi điều đình với quân đội Tàu, cho một người
trung hiệu Tàu làm thông ngôn đưa chúng tôi đi. Lúc đi các bạn đưa cho tôi
một vạn bạc Ðông Dương để làm lộ phí, bảo rằng: "Sang bên Tàu đã có trụ
