chuẩn, không có bộ luật thương mại nào có thể so sánh. Do đó, hễ bạn đi
thương thuyết thì hầu như bao giờ cũng gặp luật sư Anh hay Mỹ. Họ nói
tiếng Anh đã khó hiểu rồi, nhưng nếu họ lại còn dùng những từ ngữ pháp
chế nữa thì thực sự không ai theo nổi cuộc đàm phán. Bạn ạ, tuy vậy bạn
đừng để những luật sư Anh/Mỹ lừa nhé.
Tôi đã bị một vố khó quên với mấy ông Anh/Mỹ này. Vào năm 1997, tôi
có một cuộc thương thuyết tại Việt Nam về một dự án xây dựng nhà máy lọc
nước. Dự án thì không mấy cầu kỳ, nhưng về mặt pháp lý thì nó đã làm cho
cả trăm người đau đầu, trong đó có cả những quan chức trong chính quyền.
Vốn dĩ vào thời đó, Việt Nam chưa có một bộ luật đầy đủ về thể thức tài trợ
BOT, do đó tất cả những kịch sĩ có mặt trong thương thuyết dần dần phải
nhường quyền cho các luật sư của Mỹ để các anh này “nấu nướng” cho dự
án được chuẩn trên mặt pháp lý.
Chuyện xảy ra sau đó không giống những gì tôi đã tưởng tượng. Các vị
luật sư Mỹ không biết làm gì mà đàm phán với nhau lâu thế, cứ mỗi ngày
trôi qua chúng tôi phải trả cho mỗi ông luật sư có mặt cả nghìn đôla. Cả
nghìn đôla mỗi ngày cho mỗi ông! Và chỉ sau có vài tuần, chúng tôi đã phải
chi hơn một triệu đôla Mỹ để rồi vẫn chưa thấy kết quả cụ thể gì. Dần dà tôi
mới hiểu một sự việc trắng trợn là họ làm việc cho chúng tôi, nhưng trước
hết họ làm việc cho chính họ. Càng câu giờ họ càng tính tiền. Tôi bèn chấm
dứt cái cuộc chơi xấu đó và suýt nữa họ đem tôi ra tòa kiện về tội làm cho
họ “mất đi thu nhập”! Đấy bạn ạ, nếu chẳng may phải ra tòa thì tôi còn phải
sang Mỹ hầu tòa, mỗi tháng cũng một chục lần và lại phải còn mướn thêm
một luật sư Mỹ nữa để bênh vực cho tôi. Và tất nhiên, ngay trong giả thuyết
này, có lẽ ông luật sư tới muộn ấy cũng lại sẽ chơi trò câu giờ truyền thống
như là hát một bài điệp khúc vô tận vậy.
Từ ngày hôm đó, tôi đã bác bỏ tất cả những đề nghị làm việc với luật sư
Mỹ. Mà rồi cũng chẳng có hại gì cho cam, bạn ạ. Vì luật sư thực ra chỉ can
thiệp khi nào có bất đồng chứ bình thường thì các dự án hoặc hợp đồng mua
bán làm gì có chuyện mà phải hầu tòa.
