Khi thay đổi chính phủ thì thông thường các dự án lớn trong nước cũng
được thương thuyết lại từ đầu. Thời trẻ, tôi còn là nhà tư vấn cho một dự án
metro lớn tại Bangkok, thủ đô Thái Lan. Thế mà phải đợi đến năm tôi hơn
50 tuổi dự án mới thực sự thành hình, vì chính phủ Thái Lan đã thay đổi
nhanh như chong chóng trong suốt những năm trôi qua, có chính phủ chỉ tồn
tại được vài ba tháng lại có đảo chính tại Thái Lan. Mỗi lần đổi chính phủ là
một lần các dự án lớn trong nước được thẩm định lại. Kẻ ác miệng nói là
nhân sự có quyền hành đã thay đổi, do đó mô hình tham nhũng cũng thay
đổi theo. Những công ty như chúng tôi rất sợ có thay đổi nội các, do đó, khi
có cơ hội thương thuyết tại những nước bất ổn, chúng tôi tìm phương án để
đi nhanh tới kết quả, ký hợp đồng cho sớm.
Sợ rằng đến “ngày trở về” sự thưởng phạt không phân minh.
Trong công ty nào cũng vậy, người đi xa quá lâu, dù cho để thực hiện việc
lớn, sẽ bị quên lãng. Có câu: “Xa mặt, cách lòng”. Không có gì đúng hơn
bạn ạ. Loài người có một điểm là dễ quên nhau. Tôi từng nhiều phen là nạn
nhân của sự quên lãng.
Có lần, chỉ vắng mặt sáu tháng thôi mà khi về tôi không tìm ra văn phòng
riêng của mình nữa. Cô thư ký cũ đã bị thuyên chuyển sang một đơn vị
khác, đồ dùng riêng của tôi đã bị niêm phong, tuy nhiên không ai nhớ gói
niêm phong đó bị cất ở đâu. Có mỗi một người may ra biết thì lại rời công ty
từ nhiều tuần. Đến khi tôi phàn nàn rằng đi thương thuyết đem thắng lợi về
mà công ty lại đối xử như thế thì câu trả lời rất lạnh nhạt và khó bác bỏ: “Ai
quản lý tốt mà có thể để văn phòng trống nhiều tháng được? Phải dùng mặt
bằng cho hữu hiệu chứ!”.
Và có một lần khác, không những tôi không tìm ra đồ đạc riêng mà họ
còn quyết định thuyên chuyển tôi luôn sang một đơn vị mới. Đã một công
thay đổi thì thay đổi trọn! Thế là bỏ công đi thương thuyết vào mùa đông
băng giá, chân lạnh, miệng đói, đến khi về vinh quang thì chỉ gặp sự thờ ơ.
Bài học đó tôi nhớ mãi, vì sự sợ hãi mất chỗ không bao giờ có thể quên. Biết
trước lòng người vô nghĩa như vậy, nhưng bạn ạ, làm gì bây giờ?
