Quan niệm mới nhất nghiêm khắc hơn. Từ khi Gott ist tot cả thế gian thở
ra nhẹ nhõm, sau cùng cũng đến lúc cả sự thật, danh sự, đạo đức không cần
phải coi trọng nữa. Thực hành tự do của đờỉ sống chỉ thuần túy lầm cản trở,
như người ta nói. Lương tâm cắn rứt cần coi là bệnh lí và kém cỏi. Khoa
học. Tuyệt! Bằng khoa học, cả một đống lập luận về đạo đức thẳng thừng đe
dọa hàng nghìn năm nay, bị đập tan.
Cần ghi nhớ điều này: thế gian không nhân danh sự thật. Cái mà thế gian
nhân danh là đa số. Đa số được tụ tập bằng cách, nếu ai không đứng về phía
nó, sẽ bị tước các khả năng sống, bị đóng dấu là kẻ nổi loạn và bị tống ra
khỏi xã hội. Ý kiến của đa số không liên quan gì đến sự thật, nhưng trong
một cộng đồng hư hỏng nó hoàn thành chức năng của sự thật.
Hoàn cảnh càng trở nên phức tạp, khi cả thế gian con người - số đông
càng hư hỏng, càng ít hiện thực - chỉ còn một đa số chính trị, một mặt đánh
lạc hướng, mặt khác lừa bịp, một mặt khủng bố, mặt khác sản sinh ra các
mánh khóe chính trị, trái với một cộng đồng thật sự, đây là một đa số theo
phương pháp thống kê nhân tạo hay còn gọi là nền dân chủ.
Một học thuyết hư vô (nihilizmus).
Một luận điệu cũ rích.
Đặc biệt, các cách diễn đạt về các sự kiện, trong một khoảng thời gian
ngày càng ngắn hạn, đã ữở nên rỗng tuếch một cách đáng sợ. Trước thời
cách mạng Pháp nhiệt huyết của Voltaire là ngạn ngữ. Kẻ theo thuyết hư vô
giữa thế kỉ hai mươi gần như một ông thánh,
Mọi sự bảo vệ có thể gọi tên chấm dứt. Con người tưởng, nổi loạn chỉ có
thể trên nền tảng đạo đức. Điều này trong sự nổi loạn là sự thật, đúng cả khi
sự thật hoàn toàn trừu tượng thậm chí kể cả khi đằng sau nó ẩn náu sự ghen
tuông hoặc ghen tị đời sống (ressentiment). Nhưng không từ cơ sở đạo đức
mà thế gian nổi loạn (nổi loạn chống lại sự nổi loạn).
Tất cả mọi người đều biết cái thế gian nói là không đúng. Nhưng, khi nói
không đúng, nó không nói dối, ít nhất không dối hoàn toàn. Đôi khi nó như
kẻ ngớ ngẩn, đôi khi như kẻ nói lảng. Thế gian lơ lửng giữa tưởng tượng và
