trái khoáy quá, chúng ta lại làm đầy tớ cho những thằng dại. Tôi nói không
đúng sao? Thầy giáo Toàn à. Nói một cách văn vẻ thì... Hiện thời tất cả
chúng ta đang ở trên một cỗ xe. Cỗ xe này do năm con ngựa kéo. Năm con
ngựa này, may là có con ngựa đầu đàn tên là Quyết Định còn khả dĩ. Ừ, con
này kể ra cũng có thể gọi là tuấn mã được, nó có cái uy riêng, khi nào rỗi tôi
kể cho Toàn nghe. Mặc dầu còn rất hay nể nang, ngại va chạm, thấy đúng
không dám bênh, thấy sai không dám chống lại. Còn thì hỏng cả! Ngựa Gia
thì nóng nảy, bộp chộp. Ngựa Văn Hiến thì láu cá, tinh ma, hăng xằng vô
lối. Ngựa Ké Lanh thì già nua lẩn thẩn. Ngựa Đình thì lờ ngờ, ngô ngọng
món tập đọc còn chưa sạch nước cản. Văn bản văn phòng người ta viết sẵn
là: Mùa đông năm nay rét kéo dài, mạ chết. Nhiều người hoang mang, bỏ đi
buôn... Thế mà bố đọc thành: Mùa đông năm nay rét kéo dài mà chết nhiều
người... thì mọi người cười không đứt ruột chết là may đấy! Với bầy ngựa
này thì có ngày chúng... đưa tất cả chúng ta xuống hố đấy!
- Ha há! Thằng cha này hóm và quái kiệt thật!
Ông Căn vừa mổ ngón tay vào ông Đồng vừa khoái trá kêu to. Ông
Duyễn như chột dạ đẩy vai ông Đồng:
- Thôi, ông ra ngòi nhấc cụp đi. Xem có con cá to thật lực không? Ở nhà
tôi bắc sẵn nồi cháo nhé!
Chép miệng một tiếng rõ to, ông Đồng phanh ngực áo, chụp cái mũ cọ
rộng vành lên đầu, bước ra sân. Bóng ông gầy gùa lòa nhòa lất phất trong
hơi sương đang dâng lên từ mấy mảnh ruộng hoang. Toàn nhìn theo ông
Đồng. Trong cái dáng đi đầu chúi phía trước lầm lụi vất vả của ông, vẫn
thấy phảng phất cái nét cân quắc rắn rỏi hơn người. Trong cái vẻ xô bồ, tạp
bồi và như là bất đắc chí của lời ăn tiếng nói của ông, vẫn nhận ra vẻ
nghiêm cẩn của cốt cách, thần thái ông. Vẻ như ông là một khối u uẩn bị ức
chế bất thường.
