hơn. Và để gìn giữ, bảo vệ nó, trước hết ông phải xông vào cuộc săn tìm
gian khổ; ông phải nhìn vào sự thật, phải tìm bằng được những nguyên
nhân của sự yếu kém. Và thế là từ nhà chính trị ông đã hóa thân, đã kiêm
thêm vai nhà kinh tế học, nhà nông học, nhà lâm học nhăm nhăm kiếm tìm,
phát hiện những nguồn lực còn ẩn náu trong thiên nhiên. Kìa! Một rừng
trúc óng vàng hay một bức sơn mài vang lộng ánh kim thế nhỉ? Lắng nghe
như thấy mỗi đốt trúc đang cất tiếng tiêu bay vi vút, Toàn ngẩn ngơ nhớ tới
câu thơ cổ: Trúc dẫu cháy đốt ngay vẫn thẳng. Cùng lúc, Toàn như nghe
thấy lời ông Quyết Định lầm thầm tính toán bên tai: “Toàn à, Pha Linh hoàn
toàn có thể khai thác cây trúc để làm cần câu và gậy trượt tuyết xuất khẩu
sang Đông Âu và Liên Xô!”. Nhìn cảnh núi non ngờm ngợp gần xa, cao
hứng Toàn đọc cho ông nghe mấy câu thơ xưa: Mùa thu như con gái đẹp.
Không sợ gầy. Núi non như bạn tốt. Không sợ nhiều. Ông nghe, khen hay,
rồi chỉ những khóm ngô mọc giữa hủm đá, nói: Đất mùn ở đó tốt lắm. Nên
người Mông mới có câu: Một tảng đá, một lạng mỡ đó. Rồi tiếp đó bên tai
Toàn là tiếng ông trầm ngâm: Giải phóng cho con người khỏi ách áp bức
bóc lột là cả một sự nghiệp vĩ đại. Nhưng giải phóng cho con người thoát
khỏi tăm tối nghèo đói lạc hậu đâu có phải là một công cuộc kém lớn lao.
Vấn đề bây giờ là cho người ta thấy cái khát và chỉ cho người ta đi đến cái
giếng! Và như vậy là sẽ phải xóa bỏ hoàn toàn cái hình ảnh thảm thương,
cái bóng ma đói khổ Sùng A Mang để nó thôi không còn hiện hình và khảm
khắc vào tâm não mọi người như ở Hội nghị Mường Thông. Sẽ không còn
thấy cái thảm cảnh vợ chồng con cái ông bà lôi thôi lếch thếch bồng bế
nhau đi trong cuộc thiên di vô định như đã bắt gặp trên đường hôm rồi.
Hai người cùng mấy cán bộ chi cục kiểm lâm để ba ngày lặn lội trong
khu rừng thuần chủng pơmu ba trăm hécta. Trời! Một khu rừng nguyên
thủy còn sót lại sau cả thiên niên kỷ biến động thăng trầm. Hàng ngàn hàng
vạn, hàng ức, những đại thụ đô lực sĩ thân tròn một người ôm không xuể
san sát nhau như đũa trong rọ, cây chen cây, cành giao cành, tranh đua và
nương tựa nhau, xanh um một thế trận trùng trùng. Ngẩn ngơ trước cảnh
tượng hùng vĩ của đại ngàn tưởng như chỉ có trong hư cấu, tưởng tượng,
