Rostock, ngày...
Suốt mấy ngày vừa rồi, tôi đã trở lại Đức dự lễ nhập học của cháu tôi. Ở
Đức, lễ vào lớp một là dịp trọng đại ngang với lễ tốt nghiệp cấp ba hoặc đại
học ở Mỹ.
Từ sáng, chúng tôi đã dậy chuẩn bị. Tất cả đàn ông đều mặc com-lê, kể
cả bé Andy hai tuổi. Tôi đã lo lắng chúng tôi ăn mặc quá trịnh trọng nhưng
khi tới trường của Nam, nỗi lo của tôi tan biến vì các gia đình khác và lũ trẻ
đều mặc lễ phục cả. Đứa trẻ nào cũng được tháp tùng bởi ông bà nội ngoại,
bố mẹ, cô dì chú bác, anh chị em họ... Họ mang theo hoa, bóng bay chúc
mừng, máy quay phim, máy chụp ảnh để ghi lại khoảnh khắc trọng đại này.
Phụ huynh và học sinh tập trung trong nhà thể thao của trường. Ở đó, các
giáo viên và học sinh các lớp lớn hơn đã trang trí rất nhiều băng rôn, biểu
ngữ chào mừng các em lớp một. Học sinh trật tự xếp hàng theo lớp; phụ
huynh ngồi ở các hàng ghế xung quanh. Ở chỗ này tôi phải mở ngoặc nói
rằng trẻ con Đức, từ những em bé một, hai tuổi đã có ý thức kỷ luật và tự
lập một cách kinh ngạc; không hề có cảnh trẻ con khóc lóc, bám bố mẹ;
không có cảnh bố mẹ dỗ dành, quát nạt, bú mớm, cho con ăn uống, tay xách
nách mang. Một cô giáo hình như là cô hiệu phó đứng phía trên cầm micro
hướng dẫn các em ngồi vào chỗ của mình, và học sinh cứ thế răm rắp làm
theo, không hề có chen lấn, xô đẩy.
Đúng giờ, lễ nhập học bắt đầu. Các em học sinh lớp ba hát một vài bài
hát và đóng một vở kịch ngắn; sau đó, cô hiệu trưởng đọc lời chào mừng
các học sinh lớp một; rồi giáo viên chủ nhiệm của mỗi lớp một mới đọc tên
từng học sinh để các em đi vào các lớp. Cô giáo gọi đến tên ai, em đó đứng
lên, và gia đình vỗ tay, chụp ảnh rồi đi vào lớp rất trật tự. Điều mà tôi nghĩ
đến nhiều nhất khi chứng kiến toàn bộ buổi lễ này là “sự tôn trọng”. Trẻ em
ở đây được tôn trọng như những cá thể độc lập và có ý thức; cho nên chúng
