đều tay không. Mải làm quá họ chẳng nhặt nhạnh được tí củi nào. Chỉ có
hai người được vài bó nhỏ.
Ngày nào cũng vẫn trò đó: trước khi có hiệu còi nghỉ, anh em phạm
tranh thủ nhặt các mẩu gỗ vụn, que hoặc nẹp gẫy, lấy giẻ rách hoặc thừng
cũ buộc lại mang về trại. Mất mát đầu tiên ở chỗ trạm gác, nếu có viên
giám công hay tên quản công nào đó đứng đấy, chúng bắt anh em ném hết
xuống đất (hàng triệu rúp đã bị tiêu tan trong các ống khói và bây giờ
chúng cho rằng có thể tịch thu những mẩu gỗ vụn này để bù vào đó). Còn
anh em thì lại có cách tính toán của mình: mỗi người trong đội mang về
được dù chỉ một cái que nhỏ thì phòng của mình sẽ được ấm hơn một chút.
Chứ không bọn cần vụ chỉ cho lĩnh có năm ki lô than cám cho mỗi một lò
sưởi, ấm thế chó nào được. Chính vì thế anh em mới nghĩ ra cách bẻ ngắn,
cưa vụn gỗ ra, đút vào túi và qua mặt được giám công.
Ở đây lính áp tải không bao giờ bắt anh em ném củi xuống đất, là vì
họ cũng cần củi, song lại không được mang theo. Phần vì mặc quân phục
không được phép vác củi, phần tay còn bận ôm tiểu liên bắn tù nhân nếu
cần. Nhưng khi đưa tù về tới trại, lập tức họ ra lệnh: “từ hàng này đến hàng
này vứt củi ra chỗ này!”. Nhưng họ vặt của tù một cách cao thượng: cũng
còn phải chừa lại một ít cho giám thị, một ít cho tù nhân, chứ không sẽ
chẳng còn mống nào kiếm củi mang về nữa.
Cho nên mới xảy ra cái tình huống: ngày nào người tù cũng lượm củi,
nhưng chẳng ai biết khi nào thì mang được về trót lọt, khi nào bị trấn.
Trong khi Sukhov ngó nghiêng xem có gì để nhặt nhạnh hay không,
thì đội trưởng đã kiểm xong quân số đội mình và hô lớn:
- Một trăm linh bốn, đủ!
Cả Sezar cũng đã tách khỏi đám người văn phòng có mặt ở đội. Đốm
lửa trên tẩu thuốc của hắn lập loè cháy đỏ, còn bộ ria hắn trắng xoá sương
chiều. Hắn hỏi:
- Công việc thế nào, ông trung tá?
