Nghĩa là đừng bao giờ quên câu : “Tự giác nhi giác tha”.
*****
V
CHƯƠNG THỨ NĂM
CÁCH MẠNG CÁ – NHÂN
CÁCH MẠNG cá nhân là điều kiện cần thiết nhất trước khi nghĩ qua vấn đề cách mạng xã hội. Là
vì chỉ có những kẻ thật sang suốt, đã giải thoát được mình rồi mới có thể giúp đời mà không hại đời
mà thôi.
Cách mạng cá nhân là cốt làm cho mỗi cá nhân đều nhận chân được cái Chân tánh của mình và
tìm cho ra những giá trị đặc biệt của Chân tánh ấy.
Biết người là người Trí, nhưng biết mình mới là người Sáng : “Tri nhơn giả trí, tự tri giả minh” _
Phật gia cũng nói : “Tự giác nhi giác tha”. Tự mình mà còn đui, không được dẫn đường chỉ nẻo cho ai
tất cả. Thực ra, không ai dẫn dắt ai được cả, và chỉ có mình dẫn dắt được mình thôi. Người tối mới để
cho người dẫn dắt, và bị dẫn dắt thì suốt đời cũng vẫn là người tối. Người sang thì tự mình dẫn dắt lấy
mình thôi. Lục tổ Hueeh năng nói: “Ngu giả nhân độ, trí giả tự độ”.
Biết rõ ta là gì, _ cái Ta thật của ta, và những sở năng của nó như thế nào? Đó mới thật là một cuộc
cách mạng lớn lao và khó khăn nhất trong đời người. Thành kiến, phong tục, sách vở, lý thuyết, đảng
phái, chế độ, luân lý… là những cái đã tạo ra cái người của ta đây. Và thói quen lâu ngày lại biến
thành một thiên tính thứ hai, ta lại tưởng nó cùng ta là một. Thói quen uống rượu hay hút thuốc lâu ngày
quá lại biến thành một thiên tính : bỏ nó là cả một sự đảo điên thể chất. Phần đông lại nhận lầm thói
quen là bản tánh, cho nên mới có kẻ nhận lầm rằng : tánh tự nhiên của tôi là thích uống rượu. Họ đã
đồng hóa thói quen ấy với thiên tính thật. Có khi xã hội chung quanh tập cho ta những thói quen và
được lâu đời truyền tử lưu tôn nên người ta đã nhận lầm cái “ta xã hội” ấy là ta, và vẫn tưởng mình đã
