Mùa hè đã đến sớm hơn thường khi. Những người ở trong phòng số 42
nhìn ra rặng cây bạch dương lá cành dày đặc và tươi sáng. Tiếng lá nghe
xào xạc và như thì thầm từng hồi. Buổi chiều, bụi của đường phố phủ một
lớp trên lá làm mất vẻ tươi sáng lúc ban mai.
Một buổi sáng mùa hè mát mẻ, trong sáng và vàng tươi, Cơlaođia
Mikhailôna long trọng dẫn vô phòng một người đã trọng tuổi, mắt mang
gọng kính sắt đã hư cột lại bằng ít dây. Mặc dù ông ta mặc một áo “bờ lu”
trắng toát và ủi kỹ lưỡng, nhưng nhìn dáng điệu vẫn thấy được ông là một
người thợ thủ công già. Ông đem tới một cái gói, bên ngoài bọc giẻ trắng,
đặt ngay trước giường Mêrétxép. Thận trọng từng chút, và bằng những cử
chỉ rất trang trọng như người làm ảo thuật, ông bắt đầu mở gói đó ra. Tiếng
da mới thuộc rin rít kêu dưới tay ông và một mùi thơm dễ chịu tỏa ra khắp
phòng. Đó là một cặp chân giả mới nguyên màu vàng, còn kẽo kẹt, đặt làm
riêng cho Mêrétxép. Hai chân giả này có mang giày mới thật đẹp, do quân
nhu cấp phát - điều đó đã làm cho người thợ tự hào không phải ít. Đôi giày
đi vừa chân đến nỗi có thể có cảm giác như hai chân thiệt xỏ vô giày.
Người thợ ngắm nghía tác phẩm của mình qua phía trên cặp mục kỉnh,
nói:
- Với đôi giày này, anh có thể đi dự tiệc cưới được đấy! Ấy chính Vátxili
Vaxiliêvít đã dặn tôi khi đặt làm cặp chân này: “Duiép, bác gắng làm cho
cặp chân thật tốt, tốt hơn là chân thực đấy nhé!”. Đó! Duiép đã làm xong
đó! Nhưng chân giả thứ này là chỉ để cho Nga hoàng xài.
Lòng Mêrétxép se lại khi thấy cặp chân giả. Máu trong người anh như
muốn lạnh buốt đi, nhưng anh nóng lòng thử cặp chân giả và tập đi, đi một
mình, nên đã nén được tất cả các tình cảm khác. Anh rút hai chân què của
anh ra khỏi mền và giục ông thợ lắp thử giùm. Nhưng ông thợ, một người
đã có dịp trong “thời kỳ hòa bình” làm một bộ chân giả cho một ông
“hoàng” bị cụt chân lúc đua ngựa, ông thợ không thích nôn nóng kiểu đó.
Ông tự mãn với tác phẩm của mình, nên muốn kéo dài thời giờ vui thích.
