Duyệt và Nam được bọc kín trong hai tấm tăng lớn. Họ được chôn
trong một khoảng rừng quang đãng "do" mấy trái bom Mỹ thả từ dạo Tết
Mậu Thân. Ở đấy đất mềm hơn và cao, tránh được những cơn lũ, cơn mưa
dầm kéo dài hàng tháng ở miền này. Hố huyệt mới đào sâu được chừng nửa
mét. Toán người đến sau bỏ súng xuống đào thay cho tổ kia lên nghỉ.
Chiếc xẻng Mỹ trong tay Cường nóng bỏng, nhớp nháp mồ hôi. Mùi
đất hăng ngái. Cường vừa đào vừa nghĩ tới Nam, người bạn thân của cậu,
nước mắt ứa ra không sao kìm lại được.
Cả đại đội 3 đều gọi Nam bằng cái tên Nam Mực để phân biệt với hai
cậu Nam khác trong đại đội có biệt danh là Nam Phở, Nam Rỗ. Tên gọi ấy
gắn với nghề nghiệp của gia đình Nam, chuyên sản xuất mực viết cho cả
làng. Cùng học phổ thông cấp III với Cường, nhập ngũ vào chiến trường,
Nam là đứa thứ bảy hy sinh sau Thắng Hiển, Tí Bẹp, Thành, Chiến Kỳ, Bá,
Nghi. Ở cùng trong một tiểu đoàn, nhưng lâu lâu Cường mới được gặp một
người bạn học.
Thực ra ngày còn đi học, Cường không ưa Nam Mực. Nó hay diện
bảnh làm dáng trước đám con gái. Và mỗi khi chơi đáo, thằng Nam hay
"chọi nhảy", thường đấy là lý do để gây ra những cuộc cãi lộn trong đám
trẻ. Nó là đứa già mồm cãi nhất trong những trận đá bóng, chỉ thiếu nước
đấm nhau sứt đầu, mẻ trán vì một cú sút. Cột gôn là đống sách vở hoặc hòn
gạch. Những cú sút hiểm hóc của hàng tiền đạo mà Cường là một mũi nhọn
khó thể phân định trái bóng trúng cột mô-tô hay vào góc chết. Nam Mực
thủ môn và thủ cả vai cãi...
Giặc Mỹ ném bom sập cầu Bo và tàn phá nhiều khu nhà dân trong thị
xã. Đám học trò cấp III phải chuyển sang học tối. Chín giờ tan lớp. Cái mùi
hoa sữa trải dọc theo con đường Lê Lợi, Trưng Trắc đeo đẳng đám học trò
giữa lúc bụng đói. Những lớp học buổi tối không trụ được lâu. Máy bay Mỹ
ném bom vào thị xã không kể giờ giấc, mưa gió. Trường cấp III được dời
về một vùng thôn quê hẻo lánh. Các cậu học trò lớp 10 vừa muốn làm
