MỘT NỬA ĐÀN ÔNG LÀ ĐÀN BÀ - Trang 145

thế khôn ngoan trầm tĩnh nhất.
- Vậy thì cớ sao hôm nay bỗng dưng chú mày lại mở mồm lên tiếng?
- Tôi biết, hôm nay anh không muốn về nhà – Nó khịt mũi một cái rõ to -
Về phần tôi ấy à, thì cũng vừa vặn đúng hôm nay tôi không muốn về. Một
lúc nào đó, tôi cũng giống như anh, cảm thấy cần phải tách khỏi bầy mà
sống một mình. Chúng ta có thể trầm tĩnh lại, mà suy ngẫm một vài vấn đề.
Triết học vốn bao trùm lên mọi thứ: đạo người với đạo ngựa vốn có quy
luật chung mà.
Ừ! – Tôi không thể không thừa nhận - Quả có thế, trong thâm tâm tớ hôm
nay quả không muốn về nhà. Tớ muốn ở lại một mình trên chốn hoang dã
này, để lần cho ra đầu mối mọi điều.
- Biết đâu tôi chẳng giúp đỡ được anh điều gì đó – Nó nói với giọng khiêm
tốn của một học giả - Tuy tôi sống chưa tới ba mươi chín năm như anh,
nhưng trong thế giới loài ngựa thì cũng đã lên lão rồi. Người ta thường nói:
“ Lão mã thức đồ ”, ngựa quen đường cũ, chính là chỉ tôi đó. Biết đâu
chúng mình chẳng gợi ý được cho nhau, anh bạn ạ.
- Chú mày đã biết rành rọt như vậy, thì về phương diện này, chú mày có thể
bảo cho tớ những gì nào?
- Chậc, chậc! – Nó chép miệng – Tôi rất thông cảm với anh, anh với tôi số
phận thiệt tương đồng. Tôi nghĩ anh biết đấy, tôi đã bị loài người tàn nhẫn
thiến đi. Giờ đây tôi chỉ là một lão ngựa thiến.
Đúng thế - Tôi nói – Nhưng tớ thì không hề bị thiến. Tớ vẫn có cái ấy, duy
chỉ có điều là không có cái công năng ấy thôi. Như thế nghĩa là làm sao?
- Cái hồi tôi chưa bị thiến ấy mà, anh ạ, chỉ cần một tiếng reo của ngựa cái,
một thoáng hơi của ngựa cái thôi là đã đủ khiến tôi thần hồn điên đảo. Thôi
thì dẫu muôn núi nghìn sông, dẫu tường đồng vách sắt, không gì ngăn cản
tôi. Cái ấy của tôi xưa nay chưa bao giờ có trục trặc gì, lần nào cũng như
lần nào, nó đều mang lại cho tôi niềm hạnh phúc ngây ngất, mê man một
cách vô cùng chuẩn xác không chê vào đâu được. Nhưng từ sau bị thiến, tôi
đã mất đi nguồn hưng phấn tình dục, và thế là tôi đâm ra dửng dưng với
mọi thứ trên đời. Thánh nhân nói rằng “ Ai mặc đại ư tâm tử ”, mọi nỗi đau
xót không có gì bằng nguội lạnh con tim, quả có thế. Hỡi loài người kia, sự