nhau, nước bùn đục ngầu nóng bỏng chân. Đám tù nhân chẳng còn hơi sức
đâu chuyện trò nữa, chúi đầu mải miết làm, cố đạt định mức 5 sào. Khẩu
hiệu << đổi ác theo thiện, tiền đồ sáng sủa >> cắm ngay trên bờ mương kia
kìa. Tôi vác xẻng đi lại quanh quẩn bên đám ruộng tôi phụ trách. Đứng
đằng trước mà nhìn, thì dưới ruộng lúa là những cái đầu tóc bị nắng hun đốt
cháy sém vàng hoe khô khốc, đây đó mồ hôi loang loáng nhỏ giọt, bốc ra
mùi thum thủm hắc hơn mùi lá mục. Nhìn từ phía sau thì lổm ngổm toàn
mông đít. Mông đít vá chằng vá đụp, loang lổ bùn đất vàng khè.
Trên cao, bầu trời xanh thẳm; ở dưới mặt đất xanh rì. Trong suốt, sâu thẳm,
đẹp tươi. Nhưng ở giữa là đám người một màu đen ngòm bị đè cho bẹp
dúm.
Chợt trong ruộng lùa bùng lên tiếng hoan hô vui sướng. Hóa ra xe chở cơm
đã hiện ra trên bờ mương nhánh cao cao.
Bốn con ngựa kéo mấy thùng cơm đi trước, một chú lừa kéo thùng nước
khổng lồ theo sau, thủng thẳng bước dưới bóng liễu. Mẹ kiếp! Xem kìa,
chúng nó dẫn rượu đi đủng đà đủng đỉnh! Chúng mày ních no căng rốn rồi
chứ gì?! Món gì nào? Thoang thoảng mùi cải trắng nấu cải củ, chỉ ước sao
buổi trưa được cái bánh bo bo to hơn tí: lạy ông bà ông vải, khôn thiêng
phù hộ. Được miếng ăn đâu có dễ! Có điều coi như bữa nào cũng có ăn.
Đội trưởng Vương đã thổi còi. Tù nhân vùng lên như bạo động, ào tới chiếc
xe cơm đỗ trên bờ mương nhánh.
Chạy nhanh! Bánh lĩnh trước to hơn, lĩnh sau vớ phải bánh dưới thùng
không bị vẹt thì cũng bị bẹp dí.
Tù ăn cơm, chẳng khác gì con chiên lúc cầu nguyện, phải một lòng một dạ
dốc hết đức tin vào đó. Đang ăn mà có ai quấy rầy, thì người tù giống hệt
con sói đang ngoạm một con thỏ, răng nhe ra, miệng gầm gừ giận dữ, mắt
vằn tia máu, gườm gườm nhìn người ấy ngay. Đội trưởng Vương biết vậy
cho nên dù công việc cấp bách đến mấy, ông cũng không bao giờ quát giục
tù nhân nhồi nhét cho nhanh. Ông thường bảo:
