Pleischner khép cửa lại và chạy vội về phía chiếc cửa đối diện dẫn ra
sân. Ở đó còn có một chiếc cửa sổ nhỏ nữa. Ông lấy tay đẩy, nhưng hiểu
rằng nó đã bị khóa. Ông lấy vai ẩy mạnh, cửa vẫn đóng im ỉm.
Trước khi đến cơ quan an ninh quốc xã, Stierlitz cho xe xuống vệ
đường, rồi ngồi trên một chiếc ghế dài. Đã lâu không được sơn lại, nên
chiếc ghế nham nhở, sây sát vì mưa gió và sương tuyết. Trên đường nhựa,
một tốp trẻ em khéo léo lượn tránh các ổ gà để chơi xe rolick. Các em đẩy
xe một cách chăm chú và nín lặng, và Stierlitz để ý thấy mặt các em đẫm
mồ hôi: đó là mồ hôi đói.
“Trò chơi rolick làm cho các em nhỏ ấy suy tim mất thôi, – anh thầm
nghĩ, – nỗi sợ hãi ban đêm giữa các trận ném bom, trò chơi rolick ban ngày
và cơn đói thường xuyên khiến lúc nào các em cũng thèm khát bánh mì,
xúc xích và khoai tây. Cái đáng sợ nhất trong cuộc chiến tranh của người
lớn là những tâm hồn và thể xác què quặt của trẻ em”.
Stierlitz nhắm mắt lại, và lập tức anh thấy hiện lên rõ rệt khuôn mặt
Sashenka. Đặc biệt dễ nhớ là nét mặt của những người phụ nữ ta yêu vào
giờ phút chia tay hay gặp gỡ. Bao năm tháng trôi qua, bao người chết đi,
bao quốc gia xuất hiện, chính sách đổi thay, bạn bè xuất hiện rồi biến mất,
nhưng khuôn mặt của nàng, khuôn mặt xanh tái và đầy vẻ sợ hãi – bao giờ
cũng ở bên cạnh anh, hễ anh nhắm mắt vào là lại nhìn thấy. Khuôn mặt ấy
hiện lên từ khoảng trống màu tím nhạt và đập thẳng vào mắt anh, và bao
giờ anh cũng thấy khuôn mặt ấy mang những nét vẻ đúng như vào giây
phút cuối cùng trước lúc chia tay.
“Phụ nữ họ cảm xúc mạnh hơn nam giới. Cái lên tiếng trong lòng họ
không phải là lý trí, như ở cánh nam giới chúng mình, mà là một cái gì xa
xôi, khó nhận thức, – Stierlitz nghĩ. – Hôm ấy mình bảo rằng, chỉ một năm
sau, hai vợ chồng sẽ gặp nhau, nhưng nàng lắc đầu và nhắm mắt lại sờ vuốt
mặt mình như một người mù”.
– Sashenka thân yêu, – Stierlitz thở dài. – Trời, Sashenka của anh!
