nhưng được Sartre định nghĩa lại trong phần Dẫn nhập của tác phẩm
Tồn tại và Hư vô. Sự phân biệt trên đây xem ra như có tính nhị nguyên
giữa tinh thần và thể xác của người đồng hương tiền nhiệm của Sartre
là Descartes, nhưng quan trọng là phải nhìn ra chúng khác nhau như
thế nào. Sartre khẳng định rằng, con người là một thực tại hợp nhất
(“điều cụ thể là con người trong thế giới”, tr. 3): điều ông phân biệt
không phải là hai bản thể hay thực thể, nhưng là hai cách thức hiện
hữu – cách thức một thực thể ý thức (tồn tại-cho-mình) hiện hữu khác
với cách thức một sự vật vô sinh (tồn tại-nơi-mình) hiện hữu. Sartre
hiểu ý thức (consciousness: tồn tại-cho-mình) như là “chủ tâm”
(“intentional”) trong ý nghĩa nổi tiếng bởi triết gia Franz Brentano
người Áo: Những trạng thái của ý thức (consciousness) của một vật
được nhìn nhận như khác biệt với chủ thể (tr. xxvii), mặc dầu chúng
cũng bao hàm một nhận thức (awareness) tiềm ẩn của bản thân (tr.
xxviii-xxx). Trái lại, tồn tại-nơi-mình (being-in-itself, td. Cách thức
hiện hữu của tảng đá, biển cả, cái bàn) không bao hàm nhận thức của
một vật gì, cũng không có khái niệm về chính mình (tr. xxxix-xlii).
(Điều Sartre nói về nhận thức (perception) của con vật và chủ tâm
(intention) thì không rõ ràng).
Sartre cũng phân biệt giữa ý thức phản chiếu (reflective or
positional consciousness) và ý thức tiền phản chiếu (prereflective or
nonpositional consciousness). Mọi ý thức là ý thức phản chiếu của vật
gì đó khác biệt với chủ thể. Nhưng mọi ý thức phản chiếu của một đối
tượng thì đồng thời cũng là ý thức tiền phản chiếu (non-positional
consciousness) của chính mình (tr. xxix). Thí dụ: Nếu tôi đếm các điếu
thuốc trong hộp thuốc của tôi, tôi ý thức về các điếu thuốc, có trong đó
mười hai điếu; và tôi ý thức một cách tiền phản chiếu rằng tôi đang
đếm chúng (như được thấy bởi câu trả lời tức khắc của tôi khi được
hỏi tôi đang làm gì đó); nhưng tôi không ý thức cách phản chiếu về tác
động đếm của tôi cho đến khi có người đặt ra câu hỏi.
