MƯỜI HAI HỌC THUYẾT VỀ BẢN TÍNH CON NGƯỜI - Trang 398

Khẳng định siêu hình thứ hai quan trọng nhất của Sartres là việc

ông phủ nhận sự hiện hữu của Thượng đế. (Ông không thu nhận chiều
kích huyền nhiệm hay hầu như tôn giáo của khái niệm “Tồn tại”
(Being) của Heidegger, mặc dầu một tác phẩm được xuất bản sau khi
chết mang tên Sự thật và Hiện hữu (Vérité et Existence, Truth and
Existence
) đứng gần hơn với tinh thần của Heidegger). Sartre cho
rằng, tất cả chúng ta cơ bản đều ước mong là Thượng đế trong nghĩa
chúng ta muốn là “nền tảng của chính mình” (“be our own
foundation”), nghĩa là chúng ta muốn hoàn toàn trọn vẹn và tự thân-
công chính (self-justifying): như ông diễn tả, chúng ta mong mỏi trở
nên “nơi-mình-cho-mình” (“in-itself-for-itself”) (tr. 566). Nhưng lý
tưởng này, mà ông đồng nhất với ý tưởng Thượng đế, là một sự tự
mâu thuẫn (tr. 90, 615; [tác giả của chương này chỉ ghi trang tham
chiếu, nhưng không bàn luận thêm, ND]).

Giống như Nietzsche, Sartre quan niệm sự vắng mặt của Thượng đế

là điều vô cùng quan trọng. Người vô thần khác với người hữu thần
không những trên quan điểm siêu hình, nhưng còn sâu sắc khác biệt
trên quan điểm về Bản tính con người. Trong thế giới quan của Tồn tại
và Hư vô
, không có những giá trị siêu việt khách quan được đặt ra cho
chúng ta − không có những giới răn của Thượng đế cũng như không
có Ý thể sự Thiện của Platon. Không có ý nghĩa hay chủ đích nội tại
trong hiện hữu của con người (không có telos/mục đích của
Aristoteles). Trong nghĩa đó, cuộc đời của chúng ta có thể được diễn
tả là “phi lý” (absurd): Chúng ta là những kẻ “cô độc” (forlorn), “bị bỏ
rơi” (abandoned) trong thế giới này. Không có Cha trên Trời để nói
với ta phải làm gì hay giúp ta làm điều đó. Là những người trưởng
thành, chúng ta phải quyết định cho chính mình và chăm sóc lấy mình.
Sartre liên lỉ nhấn mạnh rằng, cơ sở độc nhất cho giá trị nằm trong sự
lựa chọn của chúng ta. Không thể có bào chữa ngoại tại hay khách
quan nào cho các giá trị, dự phóng, cách sống mà mỗi người chọn lấy
cho mình (tr. 38, 443, 626-627).

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.