- Hỡi Titut khốn nạn kia, người gửi gắm ý nghĩ vào đâu, người dám đặt
tình yêu và hy vọng vào nơi nào? Những ân huệ và vinh dự mà người đã
nhận được ở ông Crêmel và gia đình ông, mối tình bạn giữa ngươi với con
trai ông, mọi cái ấy không buộc người phải tôn trọng người mà anh ta định
lấy làm vợ ư? Ngươi cứ ngẫm nghĩ kỹ người mà ngươi muốn yêu là thế nào
không? Những bồng bột mù quáng của một mối tình vô ý thức, những ảo
tưởng của một niềm hy vọng sai lạc sẽ lôi cuốn ngươi đi đâu? Hãy mở mắt
ra, xét lại mình đi. Hãy gọi lại cái lý trí đã rời bỏ ngươi, hãy kìm hãm sự
quá độ của một trí tưởng tượng bông lông, hãy tìm một đích khác cho
những ham muốn của ngươi vào một đối tượng khác cho những ý nghĩ của
người đi. Trong khi còn kịp thời, hãy phấn đấu, chống cự và tự kiềm chế
bản thân ngươi. Điều ngươi muốn vừa là phi lý vừa là bất lương, hiện
ngươi không lấy gì làm chắc, mà dù khi ngươi có chắc mười mươi đạt được
ý định chăng nữa, thì danh dự, tình bạn, bổn phận cũng bắt buộc ngươi phải
từ bỏ thôi. Vậy ngươi sẽ làm gì Titut? Ngươi sẽ nghe theo lẽ phải và ngươi
sẽ trốn tránh một mối tình mà lẽ phải không tán thành.
Nhưng chẳng mấy chốc hình ảnh Xôphrôni lại xuất hiện trước mắt
chàng, kiều diễm hơn, kích động hơn, hình ảnh ấy làm tiêu tan quyết ý của
chàng và khiến chàng lại bác bỏ những lời lẽ trước.
- Hỡi ôi! - Chàng nói, - những thành kiến sai chừng nào khiến ta lầm lạc.
Ta há chẳng biết những quy luật của ái tình, cao hơn mọi quy luật khác, hủy
bỏ chúng hết thảy, chẳng nể nang gì tình bạn và cả đến thần thánh nữa ư?
Người ta chẳng đã bao lần thấy một người cha đắm say con gái mình, một
người anh say em gái mình và một người mẹ ghẻ tìm con chồng ư? Hẳn
rằng tất cả cái đó là tội lỗi hơn, quái dị hơn thấy một người bạn say đắm vợ
của bạn thân mình. Có hàng nghìn thí dụ đáng cho ta yên tâm. Vả chăng, ta
còn trẻ, và tuổi trẻ thì trực tiếp thuộc quyền lực của ái tình. Vậy ái tình
thích cái gì ta thích, điều đó cũng là rất tự nhiên thôi. Những hành động có
suy nghĩ và phải lẽ là thuộc lứa tuổi chín chắn, trong sự sôi nổi của tuổi ta,
ta chẳng thể có ý muốn gì khác ngoài ý muốn của ái tình những nét quyến
rũ của Xôphrôni xứng đáng cho cả thiên hạ tôn sùng, vậy ai có thể trách ta
