cầm quyền, thì Tây Du ký đã đem đến cho họ một thế giới truyền kỳ. Thần
lực vô biên của Tôn Ngộ Không khiến cho họ có tư tưởng phản nghịch.
Cho đến nay, mỗi lần đọc tiểu thuyết này tôi vẫn có cảm giác kích động y
như lần đầu. Tây Du ký tuy xa rời thực tế lịch sử, nhưng sự lưu truyền của
nó đã khiến cho sự kiện ngài Huyền Trang thỉnh kinh người người đều biết.
Tuy trong sách, ngài Huyền Trang đã biến thành nhân vật Đường Tăng yếu
đuối, thế nhưng trên mặt ý nghĩa nào đó cho thấy việc thỉnh kinh gian nan,
ý chí kiên cường không thối lui của Đường Tăng.
Tây Du ký cũng chứa đầy tinh túy Phật giáo. Tôi nhớ lời ngoại nói, Tôn
Ngộ Không tuy có thể lên trời xuống đất, hàng ma phục yêu, cũng có lúc
khởi tâm tham, sân, hận, kiêu mạn, làm hư việc, nhân đấy mà Quan Âm Bồ
tát đặt pháp hiệu cho ông là “Ngộ Không”, chính là cho ông lãnh ngộ được
sức mạnh có hạn của chính mình, cũng như sự huyễn hóa của sinh mạng.
Tục ngữ cũng đã có câu nói đó sao: Tôn Ngộ Không một cân đẩu có thể
phóng xa mười vạn tám ngàn dặm, nhưng không thể thoát khỏi bàn tay của
Như Lai. Tương phản, Đường Tăng tâm địa nhân hậu, nhân ái vô tư, chỉ
một niệm “tâm kinh” ông có thể khiến cho Tôn Ngộ Không nghe lời. Khi
ngoại nói những lời đó tôi không hiểu, đến nay thì đã hiểu.
Nếu như nói, núi lửa ở Turpan đã cung cấp bối cảnh thần kỳ cho việc
sáng tác Tây Du ký của Ngô Thừa Ân, thì Viện bảo tàng khảo cổ của nó
cũng đã cung cấp cho chúng tôi những tư liệu quý nhất để tìm hiểu chân
thật về ngài Huyền Trang. Nơi đây quả thật như một mỏ vàng, trong những
gian triển lãm chúng ta có thể nhìn thấy những báu vật được qui tụ hơn
2000 năm của các vương quốc trên con đường tơ lụa: Tơ lụa quý, tượng
khắc, văn hiến du hành, tranh vẽ, sách cuộn, Phật kinh, thậm chí còn có
bánh mì khô. Ngoài ra, còn có quyển Đại Đường Tây Vực ký không còn
nguyên vẹn, có thể đây là do đệ tử ngài Huyền Trang làm lễ vật tặng cho
công chúa con vua Khúc Văn Thái.
Thu thập đồ vật tuy phong phú, nhưng có lẽ do thiếu kinh phí, triển lãm
không được thành công lắm. Phòng triển lãm âm u, các cửa kiếng đầy bụi
giống như vật trưng bày. Các đồ vật được sắp xếp theo niên đại: Bắt đầu từ
