KẾ BẨN SỐ 20: CHÚNG TÔI CHỐNG LƯNG CHO
ANH!
Thủ đoạn dựng ai đó làm người phát ngôn, cổ động họ chấp nhận rủi ro, và
ngon ngọt rằng mình luôn ngầm hỗ trợ và giúp đỡ họ. Nhưng “kẻ chống
lưng” ngó lơ ngay khi có dấu hiệu rắc rối đầu tiên xuất hiện.
Ngay từ bé, chúng ta đã học được rằng, thiếu đi sự tự tin và quyết đoán là tạo
cơ hội cho người khác đại diện mình trong những vấn đề khó khăn hay đề
đạt yêu cầu lên những người có quyền lực hơn. Chuyện này thích hợp khi ta
chưa phát triển đủ kỹ năng cần thiết, và cần bố mẹ hay người bảo trợ đàm
phán những thách thức khi ta chưa tự giải quyết được. Chúng ta cũng khám
phá ra rằng, điều tương tự cũng xảy ra với hội chiến hữu của mình, ta có thể
tình nguyện để ai đó làm người phát ngôn để điều đình với những nhóm hoặc
với những thế lực khác.
Điểm thú vị ở đây là khi phát hiện có thể đổ tội hoặc trừng trị một thành viên
mờ nhạt trong nhóm bằng cách cho chúng đi điều đình hoặc chuyển tin, mà
ta biết phía kia sẽ chẳng hứng thú gì với nó cả. Và theo sách lược cưỡng bức
này, ta có thể động viên nạn nhân bằng cách khẳng định rằng sẽ hỗ trợ cho
hắn. Tuy nhiên, kẻ làm vật tế thần sẽ phát hiện ra trò hai mang nhanh chóng
khi “vị cứu tinh” biến hết ngay từ lúc những dấu hiệu nguy hiểm đầu tiên
xuất hiện.
Đến chốn công sở, chúng ta lại có dịp được chứng kiến trò trẻ con khi xưa
được dùng như một cơ chế không cương quyết, hay một thủ đoạn tránh tội.
Do đó, với những nhóm làm việc, người phát ngôn đôi khi bị lôi ra để đệ
trình những quan điểm mới lên cấp trên. Hành động này chỉ trở thành kế bẩn
khi nó được dùng như một sách lược chính trị thương trường để trút mọi tội
lỗi hoặc để trừng trị ai đó. Trong đó, đây là một cái bẫy đặt cho kẻ làm vật tế
thần và kẻ chống lưng giả hiệu có thể lợi dụng một mối quan hệ nào đó.
Kế này được thực hiện bằng cách khẳng định sẽ hậu thuẫn cho người đó khi
họ đồng ý đệ trình một vấn đề lên cấp trên (mà ta biết rõ sẽ rất nguy hiểm
nếu làm vậy, còn nạn nhân lại không biết gì). Tuy nhiên, ta cũng biết rằng,
nếu chuyện này trở nên khó nhằn, sự hậu thuẫn của ta cũng theo đó mà biến
mất. Trong tình huống đầu chương, chúng ta thấy Jerry đã giở mánh này với
