26. THƯƠNG ƯỞNG
NAM MÔN LẬP TÍN,
PHÁP LỆNH CHÍ HÀNH
Thương Ưởng xuất thân trong một gia đình họ Công nước Vệ, còn có tên
là Vệ Ưởng, Công Tôn Ưởng. Thời trai trẻ từng làm thực khách dưới
trướng của Tể tướng Công Tôn Tòa ở nước Ngụy, được đề bạt làm Trung
Thứ tử. Công Tôn Tòa phát hiện ra ông là một nhân tài, dự định tiến cử ông
lên cho Ngụy Huệ Vương. Thế nhưng ít lâu sau ông bị ốm nặng, Huệ
Vương tới thăm dò, Công Tôn Tòa liền thừa cơ tiến cử Thương Ưởng làm
Tể tướng nhiệm kỳ sau. Huệ Vương chưa quyết định, Công Tôn Tòa đành
phải nói:
- Nếu đại vương không thu dùng, thì phải giết chết ông ta đi, không được
để cho ông ta đi tới nước khác.
Huệ Vương bằng lòng. Đợi cho Huệ Vương về khỏi, Công Tôn Tòa liền
gọi Thương Ưởng lại nói:
- Vừa rồi ta tiến cử ông kế nhiệm chức Tể tướng. Thế nhưng Huệ Vương
không nói gì, xem ra là người không tán đồng. Cho nên ta lại nói, nêu
không dùng ông thì nhất định phải giết chết ông đi, mà đại vương đã đồng
ý.
Ông hãy mau mau chạy trốn đi!
THẢ LỎNG ĐỂ BUỘC CHẶT,
GẶP GỠ GIÚP HIẾU CÔNG
Sau khi Công Tôn Tòa mất, Huệ Vương vẫn không để ý gì đến lời nhắc
nhở của Tòa. Lúc này nước Tần ở phía Tây nước Ngụy, Hiếu Công mới hai
mốt tuổi vừa lên ngôi, quyết tâm kế thừa di chí, Hiếu Công dốc hết lòng
hăng hái xây dựng lại cơ nghiệp, đã phát ra “Lệnh chiêu hiền”, thu thập
