MƯU LƯỢC GIA TINH TUYỂN - Trang 228

nước Tần, mà Tần Vương sử dụng rất “hài lòng mãn ý”, thế mà đối với con
người thì lại “không hỏi tới khả năng, chẳng bàn tới cong thẳng, chẳng làm
hại gì cho nước Tần, mà nước Tần lại nhất loạt đuổi khách”. Điều đó chẳng
hóa ra nước Tần chỉ quý trọng sắc đẹp vàng bạc châu báu mà lại coi nhẹ
xem thường dân chúng hay sao? Sau đó Lý Tư đã dùng những kinh nghiệm
thành công của các đế vương trong lịch sử đối chiếu với quyết sách sai lầm
đuổi khách của vua Tần, chỉ ra sở sĩ Ngũ Đế, Tam Vương vô địch thiên hạ
là bởi vì “Thái sơn không nhường đất cho nên có thể trở thành lớn; sông,
biển không chọn dòng nhỏ cho nên nó trở thành sâu; nhà vua không từ chối
dân đông, cho nên có thể làm cho đức sáng”. Thế mà quyết sách của vua
Tần lại “đuổi khách để cung cấp giúp đỡ cho nước địch; làm tổn hại dân để
lợi ích cho kẻ thù, bên trong thì tự làm cho mình trống rỗng, còn bên ngoài
thì gây thù chuốc oán với các nước chư hầu, mà còn cầu mong cho đất
nước không có nguy nan thì đó là điều không thể được!”. Tần Thủy Hoàng
xem xong bức thư của Lý Tư bàng hoàng tỉnh ngộ, lập tức bãi bỏ lệnh đuổi
khách, sai người đuổi kịp Lý Tư, mời Lý Tư trở lại Hàm Dương, phục hồi
lại chức quan như cũ. Sau đó Tần Thủy Hoàng càng tự giác sử dụng thái độ
khoan dung đối với các loại người. Đốn Nhược là người nước Tần, Tần
Thủy Hoàng được biết Đốn Nhược là người bác học đa tài, muốn triệu tới
gặp gỡ. Đốn Nhược đề xuất điều kiện, đối với Tần Thủy Hoàng không thực
hành lễ bái kiến, không vái thì đến gặp, vái lạy thì không gặp. Tần Thủy
Hoàng đã đồng ý. Đốn Nhược yết kiến Tần Thủy Hoàng, trước tiên mắng
chửi Tần Thủy Hoàng một trận đau đớn, nào là “không có cái danh của
hiếu”, “chẳng có cái thực của hiếu”, là “một kẻ danh chẳng có mà thực
cũng không”. Tần Thủy Hoàng bừng bừng phẫn nộ. Lợi dụng thời cơ này
Đốn Nhược liền nói, nào là oai phong của Tần Thủy Hoàng chỉ dám thi
hành với mẹ mà không dám thi hành với sáu nước Quan Đông. Đó là điều
không thể chấp nhận được. Lời nói này đã đánh trúng vào sự nghiệp lớn mà
Tần Thủy Hoàng đang quan tâm, lập tức đã làm ông chú ý. Tần liền hỏi
Đôn Nhược về kế sách thôn tính sáu nước. Đôn Nhược nói: