Trang Tử
NAM HOA KINH
Dịch và bình chú : Thu Giang Nguyễn Duy Cần
HỌC THUYẾT CỦA TRANG TỬ 2
A. Bắc minh(1) hữu ngư, kỳ danh vi Côn(2). Côn chi đại, bất tri kỳ kỷ thiên
lý dã. Hóa nhi vi điểu, kỳ danh vi Bằng(3). Bằng chi bối, bất tri kỳ kỷ thiên
lý dã. Nộ nhi phi, kỳ dực nhược thùy thiên chi vân. Thị điểu dã, hải vận tắc
tương tỷ ư Nam minh. Nam minh giả, thiên trì dã. Tề Hài(4) giả, chí quái
giả dã. Hài chi ngôn viết: Bằng chi tỷ ư Nam Minh dã, thủy kích tam thiên
lý, đoàn phù diêu(5) nhi thượng giả cửu vạn lý, khứ dĩ lục nguyệt tức giả
dã.
Dã mã(6) dã, trần ai dã, sinh vật chi dĩ tức tương xuy dã. Thiên chi thương
thương, kỳ chính sắc da, kỳ viễn nhi vô sở chí cực da? Kỳ thị hạ dã, diệc
nhược thị tắc dĩ hĩ.
Thả phù thuỷ chi tích dã bất hậu, tắc phụ đại châu dã vô lực. Phúc bôi thủy
ư ao đường chi thượng, tắc giới vi chi châu, trí bôi yên tắc giao, thủy thiển
nhi châu đại dã. Phong chi tích dã bất hậu, tắc kỳ phụ đại dực dã vô lực, cố
cửu vạn lý, tắc phong tư tại hạ hĩ, nhi hậu nãi kim bồi(7) phong, bồi phụ
thanh thiên, nhi mạc chi yểu ứ(8) giả, nhi hậu nãi kim tương đồ Nam.
Điêu (9) dữ học cưu(10) tiếu chi viết: Ngã quyết khởi nhi phi thương du
phương, thời tắc bất chí, nhị khống ư địa nhi dĩ hĩ. Hề dĩ chi cửu vạn lý nhi
nam vi. thích mảng thương(11) giả, tam xan nhi phản, phúc du quả nhiên.
Thích bách lý giả, túc thung lương. Thích thiên lý giả, tam nguyệt tụ lương.
Chi nhị trùng, hựu hà tri?
Tiểu trí bất cập đại trí.
Tiểu niên bất cập đại niên.
Hề dĩ tri kỳ nhiên dã?
Triêu khuẩn(12) bất tri hối sóc(13) huệ cô(14) bất tri xuân thu. Thử tiểu
niên dã. Sở chi nam hữu minh linh(15) giả, dĩ ngũ bách tuế vi xuân, ngũ
bách tuế vĩ thu. Thượng cổ hữu đại xuân(16) giả, dĩ bát thiên tuế vi xuân,
bát thiên tuế vi thu. (Thử đại niên dã). Nhi Bành tổ(17) nãi kim dĩ cửu đặc
