chỉ bực một nỗi là khó đặt chân vào thung lũng đó lắm và trâu bò cũng
không làm sao thò mõm tới những bãi cỏ quái gở kia. Không nghe lòi
khuyên của các cụ già, thỉnh thoảng bọn mục đồng chưa từng trải đã lùa súc
vật đến sát những quả núi dốc đứng thành vại bao bọc bốn phía quanh thung
lũng. Nhưng tất cả những lần thí nghiệm đó hòng tìm thấy lối. xuống ít hiểm
trở hơn đều không mang lại kết quả nào.
Đứng trên cao nhìn xuống thung lũng, người ta có cảm tưởng hình như
một bàn tay khổng lồ nào đó đã dùng chiếc com-pa khổng lồ quay một vòng
tròn, sau đó mang những tảng đá dốc đứng kia dựng lên chung quanh thung
lũng để bàn chân con người không dẫm được lên tấm thảm xanh tươi mơn
mởn trải kín mặt đáy bằng phẳng của cái giếng mênh mông ấy. Các nhà du
lịch đã đến xem xét bức tranh thiên nhiên này, họ ngắm nghía phong cảnh,
nhưng không dám xuống thung lũng, bởi vì trên những vách đá nhẵn thín vì
bị nước bào mòn chẳng thấy có một khóm cây nhỏ nào để làm chỗ bám khi
tụt xuống.
Thung lũng Ma nằm phơi mưa nắng như vậy cho đến cuối năm 1941
vẫn chưa có ai đặt chân tới.
Lúc bấy giờ luận điệu tốc chiến tốc thắng, giọng lưỡi hòng bắt nước
Nga Xô-viết quỳ gối trước mặt kẻ chiến thắng, đã lỗi thời. Và mặc dù Bộ tư
lệnh tốỉ cao của quân đội Hít-le chưa chịu từ bỏ luận điệu ấy, nhưng sau trận
đại bại gần Mạc-tư-khoa, nhiều kẻ đã bắt đầu mở mắt thấy rằng chiến tranh
có thể phải kéo dài và cần chuẩn bị thật cẩn thận cho một cuộc tấn công mới.
Dĩ nhiên trong cuộc chuẩn bị đó việc trang bị cho quân đội đóng vai trò khá
quan trọng, nhất là "đòn bất ngờ", thứ vũ khí được sản xuất trong các công
binh xưởng và, theo sự trù tính của bọn Hít-le thì vũ khí ấy sẽ làm tê liệt các
vùng hậu phương của bên địch.
Nhưng các cuộc công kích của không quân Liên Xô và quân đồng minh
vẫn xảy ra ngày càng nhiều. Việc che giấu các binh công xưởng quan trọng
