Phải chăng lòng khao khát đó không còn sống trong tim nàng và không
làm nàng phải đau khổ trong bao nhiêu tháng ngày đằng đẵng.
Đối với Mô-níc thì nàng đã rõ hết từ trước. Nàng được may mắn lọt
lòng mẹ trên dải đất Pháp tuyệt đẹp này, vì thế mà nàng đã cảm ơn số mệnh,
nàng yêu nhân dân và Tổ quốc nàng vô hạn...
Rồi nàng vô cùng ngạc nhiên khi thấy rằng mình hiểu biết về nước Pháp
chẳng nhiều hơn hiểu biết về nước Nga mấy tí. Và về nhân dân Pháp cũng
thế. Nàng biết tên La-van, chính phủ Vi-si đã bán rẻ Tổ quốc nàng cho tên
Lê-véc bẩn thỉu, tự xưng là những người chính trực và đã làm tay sai cho
quân thù. Nàng cũng biết Phơ-răng-xoa, chú Ăng-đờ-rây, Giăng, hàng trăm,
hàng nghìn những con người không chịu đầu hàng bọn Hít-le nên đã lẩn vào
núi để chiến đấu chống lại chúng. Vì vậy mà có hai mặt trận của người Pháp
và có hai nước Pháp. Có lẽ chẳng phải hai đâu mà nhiều hơn nữa cũng chưa
biết chừng? Tại sao những người mà Tổ quốc đãi ngộ họ ít hơn tất cả mọi kẻ
khác, lại bỏ thị trấn của mình để theo du kích? Chính họ đã tạo ra mọi thứ
trên mảnh đất đó: họ trồng nho, chăn súc vật, làm việc trong các xưởng, xây
dựng những con đường trên các sườn núi hiểm trở. Còn bọn người chuyên
sống bám vào sức lao động của họ, y như một bầy chuột nấp trong hang,
thỉnh thoảng, không thấy ai đến gần, mới thò đầu ra khoác lác dăm ba câu về
lòng yêu nước, về tấm lòng của chúng đối với nước Pháp... Giả sử bọn Hít-
le bị tống cổ đi... Lúc ấy sẽ ra sao? Những người chăn cừu lại quay về với
đàn cừu của mình, những người thợ nề sẽ cầm lại chiếc bay, những người
trồng nho quay về với mảnh vườn, công nhân lại đứng bên máy. Còn bọn
chuột cống kia chắc sẽ rồi khỏi hang chui lên tiếp tục đục khoét dân chúng,
mở những cửa hiệu, nhà máy mới, tậu những chiếc xe hơi lịch sự, tối tân
chứ gì? Rồi những nhà du lịch sang trọng lại lục tục đến tìm chúng. Thế là
trên đất nước Pháp tươi đẹp của Mô-níc đâu vẫn hoàn đấy. Cô nàng ơi, nàng
có tin như vậy... là tươi đẹp không?
Mô-níc khó gỡ ra khỏi giấc mơ trong trắng của thời niên thiếu, tâm hồn
son trẻ của nàng bị giày vò ghê gớm, vì nàng chẳng chịu trao đổi tâm tình
