NARCISSE VÀ GOLDMUND - Trang 151

cùng tan biến, trong khi hình ảnh do người nghệ sĩ tạo ra vẫn mãi mãi tồn
tại như thế, không thay đổi.
Theo cậu nghĩ, có lẽ nguồn gốc của bất cứ nghệ thuật nào và cũng chắc hẳn
của bất cứ tư duy nào đều là nỗi sợ hãi về cái chết. Chúng ta sợ cái chết,
chúng ta run rẩy trước sự bất ổn của các sự vật, chúng ta buồn rầu nhìn hoa
tàn, nhìn lá rụng hàng năm, và chúng ta cảm thấy biểu hiện rõ ràng trong
tim mình rằng chúng ta cũng sống ngắn ngủi, và rồi sẽ sớm tàn tạ. Là nghệ
sĩ, khi chúng ta tạo ra các hình thù, hoặc là nhà tư tưởng, chúng ta tìm ra
các qui luật hoặc công thức hoá các ý tưởng, chúng ta làm việc ấy đễ cứu
vãn cái gì đó trong điệu nhảy lớn của tử thần, để định cái gì đó vốn tồn tại
trong thời khoảng dài hơn của bản thân chúng ta. Người phụ nữ nguyên
mẫu mà vị thầy đã khắc hoạ thành tượng Đức Mẹ có lẽ nay đã tàn tạ hoặc
chết rồi, và không lâu nữa bản thân thầy cũng sẽ chết, những người khác sẽ
đến ở nhà của thầy ngồi ăn ở bàn của thầy, nhưng tác phẩm của thầy trong
ngôi nhà thờ lặng lẽ của tu viện vẫn ở đó, còn mãi sáng toả đến trăm năm
hoặc dài hơn, và nó luôn luôn đẹp, luôn luôn mỉm cười buồn buồn ấy trong
suốt tuổi trẻ vĩnh cửu của nó.
Cậu nghe tiếng thầy bước xuống cầu thang liền vội đi vào xưởng. Thầy
Niklaus đi qua đi lại, chốc chốc lại nhìn bức vẽ của Goldmund , sau cùng
thầy dừng lại bên cửa sổ, lên tiếng với một giọng hơi ngập ngừng và khô
khan:
- Ở đây theo thường lệ thì một người học việc nhập môn nghệ thuật của
mình ít ra phải trải qua bốn năm, và thân chinh người ấy phải trả một
khoảng tiền nào đó cho thầy giáo.
Bởi thầy ngừng nói, Goldmund nghĩ nhà điêu khắc e rằng ông sẽ không
nhận được từ cậu số tiền thù lao cho quá trình học nghề. Rút con dao ra
khỏi túi, cậu cắt chỗ chỉ khâu giấu đồng tiền vàng và lấy nó ra. Niklaus
ngạc nhiên nhìn và cả cười khi Goldmund trao đồng tiền vàng cho ông.
- A ha! Cậu hiểu thế ư ? - Ông nói - Không đâu, anh bạn trẻ. Cậu có thể cất
tiền đi. Bây giờ cậu nghe đây. Ta nói với cậu thông lệ trong phường hội
chúng ta. Nhưng ta không phải là một thầy giáo thông thường, cậu cũng
không phải là một người học nghề thông thường, thực ra một chú nhóc vào