CHƯƠNG IX
GIÁO DỤC BÉ GÁI Ở HOA KÌ
Không thể nào có những xã hội tự do mà lại chẳng có tập tục, và như tôi
đã nói trong phần thứ nhất của công trình này, kẻ tạo ra tập tục chính là phụ
nữ. Theo quan điểm của tôi, mọi thứ gì ảnh hưởng tới thân phận người đàn
bà, tới các thói quen và quan điểm của họ, thảy đều có tính chất chính trị rất
rõ rệt.
Tại hầu hết các dân tộc theo đạo Tin Lành, các cô gái đều vô cùng tự chủ
về hành động của mình so với các dân tộc theo đạo Cơ Đốc.
Tính độc lập này lại càng lớn ở những xứ sở theo đạo Tin Lành, như ở
nước Anh, mà lại có được cái quyền tự chủ quản lí mình. Khi đó, tự do thâm
nhập vào các gia đình nhờ những thói quen chính trị và nhờ những niềm tin
tôn giáo.
Ở Hoa Kì, các học thuyết Tin Lành lại được kết hợp với một hiến pháp rất
tự do và một trạng thái xã hội rất dân chủ; thành ra chẳng ở đâu mà các cô
gái lại được tự chủ nhanh nhạy và hoàn chỉnh bằng ở xứ sở này.
Rất sớm trước khi thiếu nữ Mĩ đến tuổi dậy thì, người ta bắt đầu cho cô
được dần dần thoát khỏi sự “chăm sóc” của bà mẹ. Cô vẫn chưa hoàn toàn ra
khỏi tuổi nhi đồng, thế mà đã được suy nghĩ tự do, nói năng tự nhiên và
hành động độc lập. Trước mắt cô không ngừng hiện ra hình ảnh to lớn của
thế giới. Không những không tìm cách ngăn cản cô bé nhìn vào cái thế giới
ấy, mỗi ngày người ta lại bóc ra cho cô bé nhìn thấy thêm những điều mới lạ
hơn, và người ta dạy cô nhìn vào cái thế giới đó bằng đôi mắt vững vàng và
thanh thản. Vì thế mà những khuyết tật và những hiểm nguy trong xã hội
sớm được làm phát lộ ra cho các cô. Các cô nhìn những điều “tiêu cực” ấy
