những vi phạm. Cũng thấy cái tinh thần đó trong mọi hành động của cuộc
sống xã hội. Một sự lộn xộn xuất hiện trên con lộ công cộng, đường đi bị
ngáng trở, giao thông ngưng lại. Những người sống gần đó ngay lập tức
thành lập tổ chức tình nguyện bàn cách giải quyết. Cuộc hội nghị bộc phát
này đẻ ra ngay một quyền lực hành pháp giải quyết luôn sự cố trước khi có
ai đó nghĩ tới việc nhờ chính quyền sở tại mà không dựa vào những đương
sự tại chỗ. Khi có việc vui chơi, người ta cũng họp nhau lại để làm sao cho
ngày vui hoành tráng hơn và long trọng hơn. Cuối cùng người ta cũng họp
nhau lại để kháng cự lại những kẻ thù đậm đặc chất trí tuệ: mọi người cùng
đấu tranh chống lại những điều quá trớn. Ở Hoa Kì, người ta thoả thuận
nhau vì các mục tiêu an ninh công cộng, thương mại và công nghiệp, đạo
đức và tôn giáo. Chỉ có cái ý chí của con người một khi bị nhụt thì mới ngăn
cản được các cá nhân dùng ý chí tự do tập thể để đạt tới đích.
Rồi đây tôi sẽ có dịp nói tới những tác động của đoàn thể trong cuộc sống
dân sự. Bây giờ tôi vẫn cứ nói bó hẹp trong đời sống chính trị đã.
Khi quyền lập đoàn thể được thừa nhận, người công dân có thể dùng nó
theo nhiều cách.
Chỉ thành một đoàn thể khi nó bao gồm sự tham gia công khai của một số
cá nhân theo một học thuyết này nọ và được họ cam kết bảo đảm bằng cách
nào đó thực hiện học thuyết đó. Như vậy quyền lập đoàn thể hầu như lẫn với
quyền tự do viết lách; vì đoàn thể có sức mạnh hơn báo chí. Khi một ý kiến
được một đoàn thể đại diện, thì hình thức của nó buộc phải thể hiện rành rọt
và chân xác hơn. Ý kiến đó có những người ủng hộ và họ bị lôi đi theo chính
nghĩa của nó. Những người ủng hộ này tự họ tìm cách tìm hiểu lẫn nhau, và
số lượng họ tăng lên thì lòng nhiệt tình của họ cũng tăng. Đoàn thể tụ hội
mọi nỗ lực của những đầu óc phân tán lại thành một bó và đẩy đi tới một
mục tiêu duy nhất được đoàn thể chỉ ra một cách rõ rệt.
Tầng bậc thứ hai của việc thực thi quyền lập đoàn thể là con người có
quyền hội họp. Khi người ta để cho một đoàn thể chính trị dùng những trọng
điểm nhất định của đất nước làm thành những tiêu điểm hành động, khi đó
hoạt động của đoàn thể trở nên lớn lao hơn và ảnh hưởng của đoàn thể cũng
