Không có gì khó cưỡng lại bằng việc một quyền lực tàn bạo lại nhân danh
nhân dân mà đứng ra chỉ huy xã hội, bởi vì khi được đem khoác cho bộ áo
đạo đức là nó thuộc về ý chí đa số, chính quyền đó cũng hành động một
cách quyết đoán, kịp thời và kiên trì như do một người vậy.
Thực là khó khi nói rằng một chính quyền dân trị có khả năng làm việc
lớn đến mức nào vào lúc đất nước đang ở thời khủng hoảng quốc gia.
Cho tới nay, chúng ta chưa từng được thấy một nước cộng hoà dân chủ cỡ
lớn. Gọi cái nhà nước do một nhóm thiểu số chính trị cầm quyền ở nước
Pháp năm 1793 là nước cộng hoà sẽ là một sự phỉ nhổ đối với danh hiệu
cộng hoà. Chỉ có Hoa Kì mới đúng là cái quang cảnh mới mẻ kia.
Vậy mà, kể từ nửa thế kỉ nay kể từ khi Liên bang Mĩ quốc ra đời, mới chỉ
có một lần sự tồn tại của nó bị đặt thành vấn đề, đó là thời điểm chiến tranh
giành Độc lập. Hồi bắt đầu cuộc chiến tranh lâu dài đó, đã có những nét bộc
lộ lòng nhiệt thành lạ lùng của những con người đăng lính bảo vệ tổ
quốc
. Nhưng khi cuộc chiến đấu càng kéo dài, ta lại thấy xuất hiện tính
vị kỉ thường tình có từ xưa: tiền bạc không đổ về công khố nữa. Người ta
không đến đăng lính nữa. Nhân dân vẫn muốn có độc lập, nhưng nhân dân
lui bước trước những biện pháp giành độc lập. “Chúng tôi vô vọng gia tăng
mức thuế và thử nhiều biện pháp thu thuế, Hamilton viết trên tờ Fédéraliste
(số 12), nhưng càng ngày càng thất vọng trước sự đáp ứng của công chúng,
thế mà ngân khố thì đã rỗng. Những hình thức hành chính dân chủ, những
thứ gắn bó cố hữu với bản chất dân chủ của chính quyền chúng tôi, phối hợp
với sự khan hiếm vàng để bảo hành giá trị đồng tiền do tình trạng thương
mại đình đốn, đã khiến cho tới tận bây giờ vẫn khó có thể thu được những
khoản tiền lớn từ thuế. Các giới lập pháp cuối cùng đã nhận thấy sự điên rồ
của những việc làm thử như vậy.”
Kể từ thời kì đó, Hoa Kì không phải lo đeo đuổi một cuộc chiến tranh
nghiêm trọng nào nữa.
Muốn đánh giá xem các nền dân trị biết cách hi sinh ra sao, phải đợi đến
lúc nước Mĩ bị bắt buộc trao vào tay chính quyền của mình một nửa số sản
