phẩm thu nhập, như nước Anh đã làm, hoặc là phải ném một phần hai mươi
dân số ra chiến trường, như nước Pháp đã làm.
Ở nước Mĩ, người ta không biết đến chế độ quân dịch. Người ta dùng tiền
để nhận người vào quân ngũ. Việc cưỡng bức đầu quân là hoàn toàn trái với
tư tưởng và hết sức xa lạ với thói quen của người dân Hoa Kì, mà tôi vẫn
ngờ rằng chẳng khi nào có ai dám đưa chuyện đó thành luật pháp. Cái ở
Pháp ta gọi là quân dịch chắc chắn là thứ thuế nặng nhất trong các loại thuế;
nhưng không có quân dịch làm sao chúng ta có thể đeo đuổi một cuộc chiến
tranh quy mô cỡ lục địa?
Người Mĩ chẳng chấp nhận ở nước họ chế độ thắt lưng buộc bụng như
người Anh. Họ chẳng có gì giống như việc chế độ quân dịch Hải quân của
chúng ta. Hải quân của nhà nước, cũng như đoàn thương thuyền biển ở Mĩ
đều được tuyển mộ theo lối tình nguyện.
Thế mà, thật khó có thể quan niệm một quốc gia lại có khả năng đeo đuổi
một cuộc chiến tranh lớn trên biển mà không cần đến hai phương tiện vừa
nói trên: vậy mà Liên bang lại chiến đấu vinh quang trên biển, và Liên bang
lại không hề có hạm đội đông đúc, và trang bị cho hạm đội bé nhỏ lại rất tốn
kém.
Tôi từng được nghe những chính khách Mĩ thú nhận rằng Liên bang sẽ
khó mà giữ được vị trí của mình trên biển nếu nó không cầu viện đến báo
chí hoặc đến việc đăng kí quân dịch Hải quân. Nhưng cái khó là làm sao bắt
buộc được nhân dân, là người nắm chính quyền, phải thắt lưng buộc bụng và
phải chịu làm quân dịch trong Hải quân.
Không thể phủ nhận là nói chung vào những lúc hiểm nguy, các dân tộc tự
do đốt cháy một năng lượng vô cùng lớn so với các dân tộc không tự do,
nhưng tôi cũng cho rằng chuyện này chỉ xảy ra với các dân tộc tự do mà yếu
tố quyền lực thống trị lại là quý tộc. Tôi cảm thấy nền dân trị thích hợp hơn
nhiều cho việc điều hành một xã hội yên bình, hoặc khi cần thiết thì có thể
có một nỗ lực mạnh mẽ chớp nhoáng, hơn là hứng chịu trong thời gian dài
những bão táp lớn của đời sống chính trị của quốc gia. Nguyên nhân của
chuyện đó thật dễ hiểu: con người hứng chịu hiểm nguy và thiếu thốn do vui
