LƯU Ý
(Nhân lần xuất bản thứ 12
)
Cho dù các biến cố vừa mới diễn ra trong khoảnh khắc ngay trước mắt
chúng ta có vĩ đại và đột ngột đến đâu chăng nữa, thì tác giả công trình này
vẫn có quyền nói rằng ông chẳng thấy chúng có gì là đáng ngạc nhiên hết.
Cuốn sách này được viết ra từ cách đây mười lăm năm chỉ với một mối bận
tâm dai dẳng về cái biến cố không gì cưỡng nổi rồi sẽ xảy ra một cách phổ
biến khắp mọi nơi trên thế giới, đó là nền dân trị. Xin hãy đọc kĩ, và bạn sẽ
thấy ở từng trang một lời cảnh báo long trọng nhắc nhở con người rằng Xã
hội đang thay hình đổi dạng, nhân loại đang thay đổi điều kiện sinh tồn, và
các số mệnh mới mẻ đang lừng lững tiến đến.
Ngay từ đầu sách đã vạch ra những lời này:
Sự phát triển dần từng bước của quyền bình đẳng là một sự kiện mang
tính chất thiên định. Sự kiện đó có những nét chính như sau: nó diễn ra khắp
nơi, nó bền vững lâu dài, từng ngày một nó đều tuột khỏi mọi sức mạnh của
con người, và mọi sự kiện cũng như mọi con người đều đã phục vụ cho sự
phát triển của sự bình đẳng ấy. Liệu có là khôn ngoan không khi tin rằng
một phong trào xã hội đến từ xa xôi chừng nấy lại có thể bị một thế hệ đình
hoãn nó? Liệu có còn ai nghĩ rằng, sau khi đã thủ tiêu được chế độ phong
kiến và đã đánh bại các vua chúa, nền dân trị sẽ lui bước trước những thị dân
và những kẻ làm tiền? Liệu ngay bây giờ nó có ngừng lại khi nó đã mạnh
đến thế và đối thủ của nó thì đã yếu đi đến thế?
Viết những dòng này là một con người đứng trước một nền chuyên chế đã
lấy lại được sức mạnh chứ không phải là đã bị lung lay vì cuộc Cách mạng
tháng Bảy, mà rồi các sự kiện xảy ra tiếp theo đã khiến những lời ông viết
