Vả chăng người da trắng và người da đen vốn dĩ chẳng hoà được vào
nhau ở miền Bắc Hoa Kì, làm sao có thể hoà vào với nhau ở miền Nam?
Liệu ta có thể giả định một chút rằng miền Nam nước Mĩ là nơi luôn luôn
“mất đoàn kết” giữa người da trắng có tầm cao vật chất và tinh thần với
người da đen, liệu những người da trắng đó lại có thể hoà vào với những
người da đen kia? Người Mĩ ở miền Nam có hai thứ đam mê mãnh liệt khiến
họ luôn luôn có xu thế tách mình riêng ra: anh ta sợ mình giống với anh da
đen nô lệ cũ của mình, và anh ta sợ hạ xuống thấp hơn người da trắng lân
bang với mình.
Nếu thực sự cần phải tiên đoán tương lai, tôi sẽ nói rằng, thể theo diễn
tiến của sự vật, việc xoá bỏ chế độ nô lệ ở miền Nam nước Mĩ sẽ làm gia
tăng sự khó chịu của đám người da trắng đối với người da đen. Ý kiến này
của tôi dựa trên cơ sở những gì tương tự đã xảy ra ở miền Bắc tôi đã quan
sát được. Tôi đã nói rằng người da trắng ở miền Bắc tìm mọi cách xa lánh
người da đen nhiều hơn những gì lập pháp quy định sự chia cách hợp pháp
giữa hai bên: làm sao lại không thể có chuyện như thế ở miền Nam cho
được? Ở miền Bắc, khi người da trắng e ngại phải đi tới chỗ hoà vào với
người da đen, họ mới chỉ e sợ một mối hiểm nguy trong tưởng tượng. Ở
miền Nam, nơi hiểm nguy sẽ diễn ra có thật, tôi không dám tin rằng sự e
ngại lại có thể nhỏ đi.
Nếu như, một mặt, người ta thừa nhận rằng (sự kiện này không có gì phải
nghi ngờ) ở cực phía Nam, người da đen không ngừng tích tụ lại và tốc độ
gia tăng thì nhanh hơn người da trắng rất nhiều; nếu như, một mặt khác,
người ta chịu thừa nhận rằng không thể tiên báo cái thời kì người da đen và
người da trắng sẽ đi tới chỗ hoà vào nhau để rút ra được cùng những thuận
lợi như nhau từ thực trạng xã hội, liệu từ đó ta có thể kết luận rằng, tại các
bang miền Nam, người da đen và người da trắng cuối cùng rồi sẽ đi đến
đánh lộn nhau?
Kết quả cuối cùng của cuộc chiến tranh đó sẽ là gì?
Thật dễ hiểu là về chuyện này ta chỉ có thể thảo luận những điều giả định
mà thôi. Đầu óc con người vẫn có thể vạch ra nổi một đường vòng tương lai
