lợi dụng luôn điều đó. Ta bắt gặp những người từng làm lần lượt nào luật
gia, nông dân, thương nhân, cha đạo, thầy thuốc. Nếu như người Mĩ kém
khéo léo so với người châu Âu trong từng nghề, thì lại hầu như không có
nghề nào là hoàn toàn xa lạ với anh ta cả. Năng lực của anh ta bao quát hơn,
phạm vi trí tuệ anh ta rộng hơn. Người dân Hoa Kì như vậy là không khi nào
phải dừng chân vì bất kì điều luật võ đoán nào của cuộc sống. Anh ta thoát
khỏi mọi định kiến nghề nghiệp. Anh ta không bị trói vào một hệ thống thao
tác này nọ. Anh ta cũng không cảm thấy bị trói chặt vào một phương pháp
cũ cũng như mới. Anh ta không tạo ra cho mình bất kì thói quen nào, và anh
ta thoải mái tránh thoát sự thống trị của những thói quen từ bên ngoài có thể
tác động tới đầu óc mình, bởi vì anh ta biết rằng đất nước mình không giống
bất kì đất nước nào, và anh ta có vị trí mới mẻ trên thế giới.
Người Mĩ sống trên một miền đất đầy những điều thần kì, xung quanh
mình mọi thứ đều không ngừng cựa quậy động đậy, và mỗi chuyển động hầu
như lại là một bước tiến lên. Tư tưởng về cái mới như vậy là gắn bó chặt chẽ
trong đầu óc con người đó với cái gì tốt hơn lên. Không ở đâu con người đó
thấy có cọc tiêu thiên nhiên có thể đã đặt ra để chặn bước tiến con người.
Trước con mắt người đó, cái gì chưa tồn tại là cái chưa được con người định
bụng làm.
Sự chuyển động toàn diện ngự trị ở Hoa Kì đó, những cuộc đi tìm sản
nghiệp làm đi làm lại đó, sự đổi chỗ bất ngờ các tài phú công cộng và tư
nhân đó, tất cả được hội lại để duy trì tâm hồn con người trong một trạng
thái run rẩy xúc động khiến con người sẵn sàng mang dùng mọi nỗ lực một
cách tuyệt vời, và như thể duy trì con người ở vị trí cao hơn chỗ nhân loại
đang đứng. Đối với một người Mĩ, cuộc đời trọn vẹn trôi đi như một phần
cuộc chơi, như một thời cách mạng, như một ngày chiến trường.
Cùng những nguyên nhân đó tác động đồng thời lên tất cả các cá nhân,
cuối cùng tạo nên một xung động không cưỡng nổi đến tính cách dân tộc.
Người Mĩ mà ta ngẫu nhiên bắt gặp là một con người có ước vọng nhiệt
thành, táo bạo, phiêu lưu, và nhất là đầy sáng tạo. Thực vậy, ta bắt gặp cái
tinh thần đó trong mọi công trình người Mĩ làm ra; người Mĩ đưa cái tinh