rằng, người dân Hoa Kì thường xuyên pha trộn các kiểu phong cách ngôn
ngữ theo một lối hoàn toàn riêng, và lắm khi họ sắp xếp cạnh nhau những từ
mà ở tổ quốc xưa người ta vẫn tránh không dùng.
Những nhận xét đó được nghe nhiều lần từ cửa miệng những con người
mình cảm thấy là đáng tin, khiến cho chính tôi phải suy nghĩ về vấn đề này,
và những suy tư riêng tiến hành theo hướng lí thuyết đã đưa tôi tới cùng một
điểm do thực hành ngôn ngữ dẫn đến.
Trong các xã hội quý tộc, một cách tự nhiên, ngôn ngữ cũng phải đi tới
điểm dừng cũng như mọi sự vật. Người ta không đặt ra nhiều ngôn từ mới,
vì sự vật mới cũng đâu có nhiều; và ngay cả khi có sự vật mới thì người ta
cũng cố làm sao biểu đạt chúng bằng những ngôn từ ai ai cũng biết cả và
ngữ nghĩa thì đã được truyền thống sử dụng làm cho thành cố định.
Nếu xảy ra chuyện đầu óc con người tự do cựa quậy, hoặc có chuyện
nguồn sáng từ bên ngoài thức tỉnh đầu óc con người, khi đó những cách biểu
đạt ngôn ngữ mới do con người tạo ra lại mang một tính cách bác học, thông
tuệ và triết lí, thể hiện rõ là chúng không ra đời nhờ một nền dân chủ. Khi
Constantinople
thất thủ và làn sóng khoa học và văn học ùa vào phương
Tây, ngôn ngữ Pháp khi đó như thể đột nhiên bị xâm chiếm bởi vô vàn từ
ngữ mới, tất cả đều có gốc gác Hi Lạp và Latin. Khi đó ở Pháp xuất hiện
một hệ thống ngôn từ mới đầy tính uyên bác chỉ được các giai tầng có học
thức đem dùng mà thôi, và chẳng mấy khi thấy được tác động của chúng
hoặc còn lâu chúng mới đến được với đông đảo nhân dân.
Tại tất cả các quốc gia châu Âu đều đã lần lượt diễn ra cảnh đó. Riêng
một mình Milton
thôi đã đưa vào ngôn ngữ Anh hơn sáu trăm từ mới,
hầu hết có gốc Latin, Hi Lạp hoặc Do Thái cổ.
Thế nhưng sự vận động không ngừng bên trong một nền dân trị thì lại có
xu hướng làm đổi mới không ngừng diện mạo ngôn ngữ cũng như diện mạo
mọi công việc trong đời sống. Giữa sự xáo trộn chung và sự đóng góp của
mọi đầu óc con người như thế, hình thành nên một số lượng lớn những ý
tưởng mới mẻ. Những ý tưởng cũ bị mất đi hoặc tái xuất hiện, hoặc là chúng
được chia nhỏ ra thành vô vàn tiểu ý tưởng khác nữa.
