Khi đến thời điểm chọn chồng, cái lí trí lạnh lùng và khắc khổ sinh ra từ
cách nhìn cuộc đời một cách tự do, sáng suốt và cứng rắn, (cái lí trí đó) chỉ
ra cho mỗi cô gái Mĩ thấy rằng nhẹ dạ và độc lập trong chuyện hôn nhân là
nguyên nhân gây rắc rối không bao giờ chấm hết, chứ không phải là nguyên
nhân tạo ra sự hưởng thụ vui vẻ; rằng những thứ vui thời con gái khó có thể
trở thành những món tiêu khiển của người vợ; và đối với người đàn bà thì
nguồn hạnh phúc là ở trong ngôi nhà vợ chồng cùng chung sống. Được nhìn
thấy trước và nhìn một cách tỏ tường cái con đường duy nhất có khả năng
dẫn tới sự toàn phúc trong mái ấm gia đình, cô nàng đặt những bước chân
đầu tiên vào đó, và cô nàng đi tiếp nốt cho tới tận cùng con đường và không
bao giờ tìm cách quay đầu nhìn lại phía sau.
Ta cũng sẽ chứng kiến sức mạnh ý chí đó ở những cô vợ trẻ nước Mĩ, một
khi đột ngột vào khuôn phép mà chẳng than van chút gì khi phải thực hành
những nghĩa vụ khắc khổ trong trạng thái mới, ý chí đó được thể hiện ra
trong tất cả những thử thách lớn của đời họ.
Không có nước nào trên thế giới này mà gia sản riêng lại bấp bênh hơn là
ở Hoa Kì. Không hiếm chuyện trong một cuộc đời, người ta lên voi xuống
chó ở mọi cấp độ từ giàu sụ sang nghèo khó.
Phụ nữ Mĩ chịu đựng những đổi thay “cách mạng” đó với một ý chí
không gì khuất phục nổi. Có thể nói, những ước vọng của chị em bị co hẹp
cùng với gia sản bị eo hẹp, và cũng dễ dàng nới rộng cùng với gia sản ấy.
Như tôi đã nói trong phần thứ nhất công trình này, phần lớn những con
người phiêu lưu mỗi ngày lại đặt chân tôi sống ở những cánh rừng miền Tây
là những người Mĩ gốc Anh đã tới sống từ rất lâu đời ở miền Bắc nước Mĩ.
Vô số những con người ấy, những kẻ táo tợn chạy đuổi theo cảnh giàu có,
đều là những con người xưa kia từng có cuộc sống dư dật. Họ đem theo vợ,
và cùng chia sẻ với vợ mình vô vàn hiểm nguy và cùng khổ luôn sẵn có vào
những thuở ban đầu của công trình to tát nhường ấy. Tôi thường bắt gặp ở
ngay rìa hoang mạc những bà vợ trẻ, những con người sau khi được nuôi
dạy trong cảnh ấm êm ở những thành phố lớn của New England, nay đã
chuyển phát cuộc sống của mình từ mái nhà ấm êm của cha mẹ sang một
