Trong những trường hợp khác, phương án kinh doanh có thể thất bại nếu
ý tưởng ban đầu chẳng đem lại hứa hẹn gì. Chẳng hạn, thay vì hỏi vay Able
cá để có thời gian làm vợt, hai anh Baker và Charlie lại hỏi vay cá để ăn
trong thời gian suy nghĩ hoàn thiện một kỹ thuật... thôi miên cá hàng
loạt!!!!
Nếu lũ cá không bị thôi miên theo cách này, khoản vay ban đầu sẽ trở
nên vô ích, cả với bên đi vay (Baker và Charlie) lẫn bên cho vay (Able).
Kết luận ở đây là: các khoản cho vay kinh doanh nếu thất bại sẽ làm lãng
phí kho tiết kiệm của xã hội nói chung, và làm giảm năng lực sản xuất.
Theo đó, bên cho vay sẽ khó lòng thu hồi vốn gốc, chứ đừng nói gì đến tiền
lãi vay.
Nhưng những kế hoạch kinh doanh thành công sẽ bù đắp lại cho những
kế hoạch hay phương án kinh doanh thất bại!
Điều quan trọng là cần hiểu rằng: các khoản cho vay kinh doanh không
phải là lựa chọn duy nhất đối với khoản tiết kiệm của xã hội. Ngoài ra,
Able còn có thể thực hiện các loại cho vay khác: cho vay tiêu dùng và cho
vay khẩn cấp.
Cho vay tiêu dùng (consumption loans)
Giả sử rằng thay vì cho Baker và Charlie vay cá để làm vợt bắt cá, Able
nhượng bộ đòi hỏi của hai người bạn về việc cho họ vay cá để họ có thể...
nghỉ ngơi.
“Nè, vua cá”, Baker cằn nhằn “Có lẽ anh nên giải lao chút xíu, đừng đếm
cá nữa và cho tôi và bồ tèo Charlie vay vài ba con cá đi. Tụi này cũng đáng
được hưởng thụ cuộc sống chứ, đâu phải chỉ có anh. Hơn nữa, vài ngày sau
là tụi này hoàn trả đầy đủ mà”.
Able trả lời “Tin tôi đi, tôi biết đi bắt cá nhiều lúc rất chán. Nhưng nếu
cho vay một con cá, tôi vẫn đòi các anh trả lại hai con, để bù lại cho rủi ro
mà tôi phải chịu”.
