thay đổi. Chúng ta thay đổi thói quen. Chúng ta tu tập để trở nên hảo tâm
và từ bi. Chúng ta có thể đạt đến những tư tưởng thoát trần và thanh thản,
vân vân... Ý thức cũng vô thường và luôn luôn thay đổi. Ý thức phát sinh
dựa trên đối tượng và giác quan. Nó không thể hiện hữu độc lập. Như
chúng ta đã thấy, tất cả những yếu tố vật chất và tinh thần của chúng ta như
xác thân, các vật chung quanh chúng ta, tâm trí và ý tưởng của chúng ta đều
vô thường và thay đổi không ngững. Tất cả những uẩn ấy đều vô thường và
luôn luôn thay đổi. Chúng tiến hóa, không đứng nguyên một chè. Chúng
năng động, không tĩnh.
Lý giải ý thức nội tâm qua năm uẩn để làm gì? Phân tách một thực thể
thành năm uẩn (Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức) để làm gì? Mục đích của sự
phân tích này là để tìm sự hiểu biết về Vô Ngã. Ðiều chúng ta muốn đạt
đến là khám phá ra rằng thế giới này không xây dựng trên hay chung quanh
ý niệm về một cái Ngã. Chúng ta muốn thấy sự hình thành ý thức nội tâm
chỉ là những tiến trình của những chức năng khách quan chứ không phải
của cái Ngã. Chúng ta muốn thấy những gì ảnh hưởng tốt cho cái Ngã khi
có thái độ tự tại, một thái độ giúp cho chúng ta thắng lướt những giao động
về ước vọng và sợ hãi. Chúng ta mong muốn hạnh phúc, chúng ta sợ đau
khổ. Chúng ta mong được tán thưởng, chúng ta sợ hãi bị quở mắng. Chúng
ta mong được, chúng ta sợ mất. Chúng ta muốn được danh thêm, chúng ta
sợ mang tiếng xấu. Chúng ta sống giữa tình trạng ước mong và sợ hãi.
Chúng ta kinh nghiệm những ước mong và sợ hãi đó, vì chúng ta biết hạnh
phúc hay đau khổ qua ý niệm về một cái Ngã. Chúng ta hiểu chúng như
hạnh phúc hay đau khổ của riêng ta, như khen chê của riêng ta, vân vân...
Một khi chúng ta hiểu chúng một cách khách quan, và khi đã thông suốt,
chúng ta sẽ loại bỏ tư tưởng về cái Ngã, chúng ta sẽ thắng lướt được ước
mong và sợ hãi. Chúng ta có thể coi hạnh phúc và đau khổ, khen ngợi và
quở trách, và những điều khác với thái độ tự tại trầm tĩnh, thản nhiên,
không bao lâu chúng ta sẽ không còn bị lệ thuộc vào cái chao đảo giữa ước
mong và sợ hãi.
-ooOoo-
