Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
86
Thóc giống gieo trên ruộng mạ sâm sấp nước. Thóc nảy mầm,
những cây mạ non mọc lên như tơ nõn. Ngọn mạ lăn tăn trước gió
lạnh của trời đông. Những ruộng mạ trông như tấm thảm xanh, chỗ
thưa chỗ dày, chỗ đậm chỗ nhạt. Vào giữa khoảng tháng một, mạ đã
mọc cao chừng ba tấc. Bấy giờ người ta nhổ mạ, bó thành từng bó,
xén bớt đầu lá để cấy lại trên ruộng lúa. Người ta tát nước vào những
thửa ruộng này cho dễ dàng việc cấy.
Trời lạnh, nước cạn, công việc tát nước rất tốn công. Nếu về vụ hè,
cánh đồng chiêm mênh mông những nước thì giờ đây, khi cần tới
nước nước lại khan hiếm, phải tát từ những nương rất xa, nhiều khi
phải cho nước chảy qua ba bốn thửa ruuộng khác mới tới thửa ruộng
của mình.
Nước ở những mương này có năm rất cạn, chỉ dâng cao theo với
ngọn thủy triều. Người dân quê đồng Nam phải chờ nước triều lên,
rủ nhau tát nước họ gọi là đi cướp nước ngọn triều. Những ruộng cao
tát bằng gầu dai, còn ở các ruộng thấp phải dùng gầu sòng.
Ruộng cao sắm một gầu dai
Ruộng thấp thì phải sắm hai gầu sòng.
Ruộng đã có nước, việc cấy lúa bắt đầu. Các cô thôn nữ lại cùng
nhau quẩy ra đồng những bó mạ, cách đấy mấy hôm các cô vừa nhổ
ở ruộng mạ mang về, những bó mạ xinh xinh nhu những đứa trẻ lên
ba thắt lưng con cón.
Vừa bằng thằng bé lên ba
Thắt lưng con cón chạy ra ngoài đồng.
Việc cấy lúa chiêm rất vất vả. Trời đang giữa mùa đông gió đang
lạnh, nước đang giá! Thế mà các thiếu nữ đồng quê không quản chi
gió bấc mưa phùn, cùng nhau làm việc ở dưới ruộng, nước ngập trên
mắt cá nhân. Các cô cũng rét, nhưng các cô phải vui vẻ với việc làm.
Đầu các cô chít khăn mỏ quạ che kín hết hai tai cho tới cằm, và muốn
cho được ấm thêm, các cô lại buộc một chiếc lạt ở ngoài khăn, theo
nếp vấn đầu để giữ lấy hơi nóng. Các cô mặc áo ấm, phần nhiều là áo
bông. Bước xuống ruộng váy phải xắn cao, và để tà váy đằng trước
