Hàng năm, hai thôn làng Hoài Bão đều vào đám vào trung tuần tháng
Giêng, thôn Thị cử hành trước thôn Trung vào ngày 12. Trong ngày bắt
đầu vào đám, thôn Trung cử hành đám rước rất long trọng đi ngang qua
trước đình thôn Thị.
Sợ nữ thần, nhân đám rước đi theo nam thần, dân thôn Thị phải có biện
pháp để giữ thần mình lại. Tuy ngày lễ hàng thôn đã qua, dân thôn Thị
cũng thuê phường chèo về hát trước đình, và khi đám rước nam thần
thôn Trung đi gần đến, dân chúng thôn Thị vỗ tay, dậm chân, yêu cầu
phường chèo đàn hát thật nhộn nhịp để làm át hẳn tiếng của đám rước,
với mục đích khiến nữ thần không thể chú ý tới chàng quân tử đang đi
qua trước đình.
Thờ một nữ thần đa tình, con gái trong thôn cũng chịu ảnh hưởng, và đối
với dân trong vùng, các cô có tiếng là lẳng lơ ở thôn này có tục con gái
lấy chồng không phải về ngay nhà chồng, các cô vẫn sống nguyên ''Đời
con gái'' với tất cả mọi sự tự do về hoa nguyệt, và chuyện bướm ong các
cô vẫn hoạt động có khi còn hơn ngày chưa cưới. Các cô chỉ phải về nhà
chồng trong những dịp giỗ chạp, tết nhất. Đây là những dịp để các cô gần
gũi với các đức anh chường, nhưng có nhiều cô ngoan cố, sẵn chỗ hẹn
hò, tuy có về nhà chồng trong những dịp nói trên, các cô chỉ ở nhà chồng
ban ngày còn tối đến, đường cô cô đi, các đấng phu quân đành chỉ
khoanh tay vì... tục làng. Các cô sống như vậy cho đến khi thụ thai mới
về ở hẳn với chồng! Các cô thụ thai với ai, có phải thụ thai với chồng
trong những dịp ngủ lại với chồng chăng? Thụ thai với ai mặc, đẻ ra
cũng vẫn con thiếp con chàng chứ con ai!
Tự do luyến ái
Trong thôn quê, trai gái tại nhiều xã được tự do luyến ái, có khi sự luyến
ái chỉ qua những cuộc hát đối đáp, và trong trường hợp, trai gái có vợ có
chồng, đều được người phối ngẫu của mình ưng thuận, như trong tục hát
quan họ tỉnh Bắc Ninh, và có khi sự luyến ái còn đi xa hơn nữa, đi đến
đỉnh giáp non thần với những giấc mộng Vu sơn.
