Làng xóm Việt Nam
154
tầng lớp đưa đường dẫn lối cho dân quê, và những sự giúp đỡ
của họ đối với dân quê được dân quê luôn luôn ghi nhớ và coi
những sự giúp đỡ đó rất là đáng kể.
Ông đồ dạy học thì học trò đều là con cái dân làng. Vả các
ông đồ xưa, dạy học đâu có lấy tiền, bố mẹ học trò, những
ngày sóc vọng tết nhất, muốn đưa biếu cái gì cũng được, nhiều
ít không nề. Đạo Thánh là đạo rộng, cửa Khổng sân Trình luôn
luôn mở đón các học sinh, dù giàu dù nghèo. người dân nghèo,
cho con đến nhập môn các ông đồ, ăn mày dăm ba chữ, lẽ tất
nhiên họ quý trọng ông đồ, không nói chi đến trường hợp con
họ học hành tấn tới có thể đỗ đạt nên ông nọ ông kia hoặc mai
sau có thể làm đàn anh trong làng trong tổng được.
Ông đồ được tất cả dân làng kính nể và lệ làng đối với ông đồ
cũng có sự biệt đãi: ông đồ được miễn hết sưu thuế, được miễn
hết phu phen tạp dịch, và ở trong làng khi nhà nào có giỗ chạp
cỗ bàn, họ đều mời ông đồ, và luôn luôn ông đồ được ăn trên
ngồi trước ở những nơi này. Và những lời ông nói ra, thường
dân làng đều lấy làm phải và nghe theo.
Trong hàng kẻ sĩ, ông lang cũng được mọi người tôn kính, vì
học vấn cũng có, mà nhất là vì sự ra ơn của ông lang đối với dân
làng. Đối với ông lang, họ cũng kính trọng như đối với ông đồ.
Ông lang tuy không dạy con họ học, nhưng ông lang đã chữa
thuốc cho con họ và cho cả chính họ nữa. Đã đành chữa thuốc thì
lấy tiền, nhưng ở đây không phải là một việc buôn bán, không
ai đem tiền mà đổi lấy tính mệnh được. nếu ốm đau không có
người cắt thuốc chữa bệnh, làm sao mà khỏi được bệnh. Không
thể nói ốm no bò dậy!
Vì quan niệm như vậy nên các ông lang đối với dân quê rất
được kính nể, và những người nào đã được ông lang nào chữa
bệnh cho, cứu cho thoát bệnh hiểm nghèo, họ ghi ơn suốt đời
không quên và họ thường sống tết chết giỗ.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
