223
Diện hình và Tổ chức
Thóc nghĩa sương chỉ dùng vào việc công nghĩa trong dân xã,
như là năm mất mùa đói kém thì chẩn thải, khi dịch lệ mua thóc
phát cho người nghèo. Bấy giờ tùy của với người nhiều ít mà chi
độ, nhưng số thóc ở nghĩa sương ba phần phải lưu lại một phần
để dành, trừ hai việc ấy ra, thời không được tiêu về việc khác.
Điều thứ 2. Đặt một người sương chính, bốn người thủ bạ và
một người thủ quỹ để trông nom biên chép và giữ thóc nghĩa
sương. Chức Sương chính phải chọn người công kiệm tùy dân
xã, xem ai đáng thì bầu. Chức thủ bạ phải kén người cẩn thận,
thì cả bốn thôn, mỗi thôn phải bầu một người, Chức thủ quỹ
phải chọn người phân minh có vật lực.
Dân bầu sáu người chức dịch ấy để thay mặt dân xã coi việc
nghĩa sương, thì cứ hai năm dân xã lại họp bầu lại một lần.
Điều thứ 3. Cứ vụ đông thu hoạch xong rồi, thì thu thóc nghĩa
sương. Cả bốn thôn, ruộng thôn nào thì thôn ấy cứ chiếu điều
bạ mà giao cho thủ bạ thu lấy thóc cứ đất nghĩa sương theo lệ
mà thu, thu thiếu thì phải bồi, thu quá lệ thì có lỗi, được bao
nhiêu thu vào sổ vào bản thôn cho minh bạch rồi giao thóc cho
thủ quỹ giữ. Thủ quỹ nhận thóc thì phải biên vào sổ chính và
ký biên nhận vào các sổ của các thôn người ta giao cho, để rồi
sau đối sổ cho dễ tính toán.
Thóc nghĩa sương chỉ để thủ quỹ giữ đến bốn trăm thúng trở
lại thôi (20 đấu vào một thúng), còn ngoài số ấy trở lên thời
dân xã sẽ họp làm giấy, giao thủ quỹ bán thóc lấy bạc đem gửi
ngân hàng, hay là kho tỉnh, bao giờ dân xã phải cần đến tiền,
thời lại họp, làm giấy, giao thủ quỹ lĩnh bạc về để chi dụng.
Điều thứ 4. Khi nào phải chi tiêu về hai việc như đã nói trên
điều thứ nhất, và những khoản tiêu vặt như là mua sổ sách giấy
bút, các đồ dùng khác, thuê người giúp đỡ, cùng là chi phí về
những ngày dân xã họp, thì bốn người thủ bạ làm giấy, kể ra
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
